Η ομιλία του Μητροπολίτου Άκκρας κ. Νάρκισοου στα γραφεία της Αδελφότητας

Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής,

Με συγκινημένη καρδία, ευχαριστούμε και δοξάζουμε τον Πανάγαθο και Παντοδύναμο Θεό δι’ όλα τα αγαθά και επιτεύγματα, τα οποία εδωρίσατο εις την Επαρχίαν μας ταύτη τής Ουγκάντας κατά την πρόσφατη εικοσαετία. Ομοίως, εκ μέρους όλων των συνεργατών, κληρικών και λαϊκών μελών του σώματος του Χριστού ενταύθα, ευχαριστούμε την Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής, ιδιαιτέρως δε, τους δωρητές και δωρήτριες ως και τα σεβαστά μέλη τού Διοικητικού Συμβουλίου, διά την ανέκαθεν ηθική, οικονομική και πνευματική υποστήριξη του ιεραποστολικού έργου στην Ουγκάντα. Βεβαιούμε ότι, κυρίως χάρη στην υμετέρα και αδελφική φροντίδα κατορθώσαμε να γεννήσουμε την δευτέρα Ιερά Επισκοπή Γκούλου (Gulu) και Ανατολικής Ουγκάντας, όπου ετοποθετήθη υπό της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, πρώτος Επίσκοπος ο Θεοφιλέστατος Σιλβέστρος (κατά κόσμον Μάξιμος Kisitu), αγαπητός εκλεκτός και γνήσιο τέκνο από την Ορθόδοξον Εκκλησία της Ουγκάντας.
Με την νέαν αυτή κατάσταση, η Επισκοπή Γκούλου και Ανατολικής Ουγκάντας περιέχει το εξής χριστεπώνυμον πλήρωμα: 30 ιερείς, 19 Ναούς (περιφερειακούς, εκ των οποίων 7 εγκαινιασμένοι), 8 Δημοτικά σχολεία, 6 Γυμνάσια, 5 Λύκεια και 6 Ιατρεία. Ενώ η Ιερά Μητρόπολις Καμπάλας, Κεντρικής και Δυτικής Ουγκάντας περιέχει: 47 Ιερείς, 36 Ναούς (περιφερειακούς, εξ ων 17 εγκαινιασμένοι), 22 Δημοτικά σχολεία, 12 Γυμνάσια, 8 Λύκεια και 12 Ιατρεία. Σχεδόν εις όλα αυτά τα σχολεία υπάρχουν ευθηνές εγκαταστάσεις σχετικών οικοτροφείων θηλέων ή αρρένων, και αίθουσες εκδηλώσεων της μαθητευούσης νεολαίας.

Όπως ευκόλως αντιλαμβάνεσθε, η νέα Ιερά Επισκοπή θα έχει ποικίλες ελλείψεις, αμέσου και εμμέσου ανάγκης, ενώ και η παλαιά οφείλει να επεκτείνεται προς δυσμάς, όπου δεν είχε τολμήσει να πορευθεί η Ορθοδοξία επί τόσα χρόνια. Για τούτο, σας παρακαλούμε, ανάλογα με τη δυνατότητά σας αλλά και με ενθουσιασμό, να συμβάλλετε στην υποστήριξη του διευρυνομένου έργου της Ορθόδοξης Ιεραποστολής στην Ουγκάντα, καθώς δεν λησμονούμε ότι εσείς υπήρξατε εκ πρώτης αρχής οι αληθείς «Φίλοι της Ουγκάντας» Είθε ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός και Σωτήρας, ο και προοδευτικώς εν Πνεύματι Αγίω αποκαλύπτων εις ημάς το προαιώνιο μυστήριον του Θεού, να κατευοδώσει το κήρυγμα της Ορθοδοξίας εις την Ουγκάντα και εις ολόκληρον την Αφρικανικήν Ήπειρο.

†Ο Καμπάλας Ιωνάς

Η χάρις του Θεού οδήγησε τα βήματα μας μετά από μεγάλο διάστημα, στην κεντρική Νιγηρία και συγκεκριμένα στην Πολιτεία Benue. Η περιοχή για περισσότερο από δυόμισι χρόνια δοκιμάστηκε σκληρά από την κάθοδο, την εισβολή των μουσουλμάνων νομάδων της φυλής Φουλάνι της βόρειας Νιγηρίας. Αναζητώντας εύφορη γη για τα πολυάριθμα κοπάδια τους, κατευθύνθηκαν στην περιοχή αυτή. Τα κοπάδια τους προκάλεσαν τεράστιες ζημιές στη γεωργική παραγωγή με επακόλουθο τις αιματηρές συγκρούσεις. Εκατοντάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, χωριά αφανίστηκαν, πληθυσμοί μετακινήθηκαν για να σωθούν. Κάποιες από τις ενορίες μας υπέστησαν σοβαρές ζημιές, θρήνησαν θύματα, είχαν τραυματίες.

Με πολλή αυτοθυσία και αψηφώντας τους κινδύνους, οι 2 ιερείς που διακονούν στην περιοχή και οι βοηθοί κατηχητές τους συνέχισαν το έργο του ευαγγελισμού, λειτουργώντας, κηρύττοντας, βαπτίζοντας νέα μέλη. Η περιοδεία μας διήρκεσε επτά ημέρες και ήταν μια πραγματική αποκάλυψη. Οι 5 ενορίες/εκκλησιαστικές κοινότητες έχουν αυξηθεί στις 19. Ο αριθμός των κατηχητών στους 20.

Πρώτος μεγάλος σταθμός ήταν η νέα ενορία του Αγίου Αντωνίου. Εκεί συγκεντρώθηκαν αρκετοί πιστοί και από γειτονικές ενορίες. Ο ναός ένα πλινθόκτιστο οίκημα, χαμηλό, ζεστό και όπως πάντα ταπεινό. Δίπλα στέκει ένα ημιτελές κτήριο, ο νέος ναός, χωρίς οροφή, με τεράστια παράθυρα λόγω της μεγάλης ζέστης της περιοχής. Προσφορά του υστερήματος κυριολεκτικά των απλών φτωχών αυτών αγροτών. Ανθρώπων μιας από τις πλέον φτωχές και λιγότερο αναπτυγμένες πολιτείες της χώρας. Παραδίπλα στέκει, ημιτελές το πρεσβυτέριο και ιεραποστολικό κέντρο. Ο κόσμος ζεστός, ενθουσιώδης. Είχαν αγωνία, όπως και οι πιστοί άλλων νέων ενοριών να γνωρίσουν για πρώτη φορά τον επίσκοπό τους. Προσευχηθήκαμε μαζί, περιδιαβήκαμε τους χώρους και τη γη που προτίθενται να μας εκχωρήσουν, αν υπάρξει δυνατότητα από μέρους μας για ανάπτυξη. Τα κύρια αιτήματά τους: σχολείο, πόσιμο νερό, αποπεράτωση του Ναού.

Δεύτερος μεγάλος σταθμός η νέα ενορία του Αγίου Στεφάνου. Και εδώ ένα παλιό κτήριο, με πολλές ελλείψεις, ανάγκη για σημαντικές επιδιορθώσεις, ανάγκη για μόνιμο εφημέριο. Δεκάδες πιστοί συγκεντρώθηκαν και μας περίμεναν υπομονετικά για την πρώτη αρχιερατική λειτουργία στη νέα αυτή ενορία. Μας υποδέχτηκαν με εκδηλώσεις ενθουσιασμού, με χορούς, με φωνές, με τόση ανακούφιση ότι δεν είναι μόνοι τους. Η λειτουργία, κάτω από φοβερή ζέστη ήταν μια έκπληξη ακόμα. Οι χορωδίες του ναού, μία στη γλώσσα της φυλής τους (Τιβ) και μία νεανική στα αγγλικά, απέδωσαν τους ύμνους της λατρείας στο δικό τους μουσικό ιδίωμα. Μεγάλη η ικανοποίηση να βλέπεις το ευαγγέλιο του Χριστού και την Εκκλησία Του να ενδύονται την πολιτιστική σάρκα της κάθε συνάφειας. Δεκάδες πιστοί προσήλθαν στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας με φόβο Θεού και συγκίνηση. Μετά τη λειτουργία στον περίβολο του Ναού, πάλι χοροί, προσφωνήσεις και αντιφωνήσεις. Παρόντες οι φύλαρχοι, παρούσα και η τοπική αυτοδιοίκηση. Και από αυτούς πάλι αιτήματα για πόσιμο νερό, για σχολείο, για την επιδιόρθωση του Ναού, για εικόνες, σκεύη κλπ. Και ένα ακόμα αίτημα για την ειρηνική συνύπαρξη με τις άλλες εκκλησίες και θρησκεύματα, για τη συνεργασία σε θέματα ανθρωπιστικά, κοινωνικά. Στον δρόμο της επιστροφής σταματήσαμε στη γειτονική ενορία του Αγίου Ανδρέα. Ένα παμπάλαιο οίκημα ο Ναός, ανάμεσα σε τεράστιους πορτοκαλεώνες μέσα στην απόλυτη ησυχία. Εκεί μας περίμεναν κάποιοι ενορίτες, μας ξενάγησαν στα μέρη τους, μας μίλησαν για τις προσπάθειές τους, για τα σχέδιά τους και ζήτησαν να τους θυμόμαστε και να τους στηρίξουμε.

Τρίτος μεγάλος σταθμός ήταν το χωριό Κάρμεμ, η ενορία του Χριστού, εκεί που με τη αρωγή της Αδελφότητας Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής χτίστηκε το πρώτο οίκημα του σχολείου μας. Παρόντες οι 300 μαθητές, οι δάσκαλοι, δεκάδες πιστοί, οι τοπικοί άρχοντες αλλά και αντιπροσωπεία μαθητών από γυμνάσιο της αγγλικανικής εκκλησίας. Μιά μεγάλη γιορτή είχε προετοιμαστεί από τους μικρούς μαθητές και μαθήτριες, παραδοσιακοί χοροί, ποιήματα, σκετς, προσφωνήσεις. Θαυμάσαμε τη δουλειά που κάνουν ο εφημέριος της περιοχής, οι κατηχητές και φυσικά οι δάσκαλοι. Όπως συνέβη και στους άλλους σταθμούς μας, έτσι κι εδώ μας προσφέρθηκε η τοπική ενδυμασία, κάτι που αποτελεί την ύψιστη τιμή για έναν ξένο. Με την «ένδυση» αυτή, επίσημα σε αναγνωρίζουν ως μέλος της φυλής τους. Στο τέλος της γιορτής προσευχηθήκαμε για τα παιδιά και τους δασκάλους τους, για τους δωρητές του σχολείου, για όλους όσοι συμπαρίστανται στο ιεραποστολικό έργο στην περιοχή αυτή, εκεί στα βουνά του Μπένουε, πίσω από τα οποία κανείς αντικρίζει το Καμερούν. Περιδιαβήκαμε το σχολείο και είδαμε τις ζημιές που προκάλεσε η επιδρομή των μουσουλμάνων νομάδων και οι συγκρούσεις. Κατεστραμμένα παράθυρα και πόρτες, ακόμα και το δάπεδο αρκετών αιθουσών. Την απογοήτευση της στιγμής την διαδέχθηκε η βεβαιότητα, η πίστη ότι ο Κύριος θα ανοίξει δρόμους όχι μόνο για την αποκατάσταση των ζημιών, αλλά και για την επέκταση του σχολείου.

Από κει κατευθυνθήκαμε στο Ναό του Αγίου Χαραλάμπους στην ενορία Adikpo. Εκεί υπάρχει ένας ωραίος Ναός χτισμένος από ένα ζευγάρι από το Ηράκλειο της Κρήτης. Συναντηθήκαμε με τον ιερέα, τους κατηχητές και τον κόσμο που μας περίμενε εκεί υπομονετικά. Και εδώ προσευχηθήκαμε μαζί, ακούσαμε τα προβλήματα τους και τα αιτήματα τους. Παρά το προχωρημένο της ώρας, ξεκινήσαμε για τον επόμενο σταθμό που ήταν η νέα ενορία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, σε ένα φτωχό χωριό μέσα στις φάρμες. Εκεί μας περίμενε αρκετός κόσμος, δίπλα στην καλύβα που χρησιμοποείται σαν Ναός. Κόσμος κουρασμένος, ταλαιπωρημένος, με εμφανή τα σημάδια των στερήσεων στα πρόσωπα τους, στο ντύσιμο τους. Ζεστή και εγκάρδια η μιας ώρας συνομιλία και γνωριμία μαζί τους. Και εδώ εξέφρασαν την παράκληση για καθαρό πόσιμο νερό για να πάψουν τις οδοιπορίες χιλιομέτρων πριν εξασφαλίσουν λίγο νερό, όχι και τόσο καθαρό.

Ανάμεσα σε αυτές τις επισκέψεις, είχαμε την ευκαιρία πολύωρων συναντήσεων με τα ενοριακά συμβούλια, με τους ιερείς και τους κατηχητές. Έπρεπε να ακούσουμε τα προβλήματά τους στις πραγματικές τους διαστάσεις, να απευθυνθούμε επί μακρόν προς τους κατηχητές, να τους καθοδηγήσουμε, να τους ενισχύσουμε, αλλά πρώτιστα να γίνουμε κοινωνοί των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν στη διακονία τους.

Μετά από 18 ώρες ταξιδιού, μέσα από κατεστραμμένους δρόμους γυρίσαμε στην έδρα της Μητρόπολης στο Λάγκος. Τα συναισθήματα ανάμεικτα. Έκπληξη και χαρά για τα όσα θαυμάσια επιτελεί εκεί ο Κύριος με τους εργάτες του Ευαγγελίου Του. Έντονος όμως και ο προβληματισμός για την επόμενη μέρα. Πώς θα διορθώσουμε τους Ναούς; Πώς θα προσφέρουμε νερό σε αυτούς τους ανθρώπους; Πώς θα στηρίξουμε τους Κατηχητές μας; Πώς θα μπορέσουμε να συντηρήσουμε τουλάχιστον 3 ακόμα κληρικούς που πρέπει να χειροτονήσουμε; Πού θα ζήσουν αυτοί οι άνθρωποι; Πώς θα μετακινηθούν; Πώς θα μπορέσουμε να υλοποιήσουμε τα σεμινάρια κατηχητών; Και πόσα άλλα ακόμα!

Όλα αυτά τα αποθέτουμε στα πόδια του Τριαδικού Θεού, του όντως «αποστέλλοντος» με την βαθιά προσευχή να ευλογήσει αυτές τις προσπάθειες και να στηρίξει όλους αυτούς που εργάζονται για τη φανέρωση της Βασιλείας Του σ’ αυτή τη γειτονιά της γης.

†Ο Νιγηρίας Αλέξανδρος

Σε ένα από τα προηγούμενα άρθρα μας αφήσαμε τον Κύριο πάνω στον Σταυρό. Σε αυτό, θα προσεγγίσουμε τα βιώματά Του, όχι μέσα από τα λόγια της Καινής Διαθήκης-από την εμπειρία κάποιου που Τον παρακολουθούσε κατά την διάρκεια των Παθών- αλλά μέσω κάποιου που έζησε εκατοντάδες χρόνια πριν κι ωστόσο η χάρις του Θεού τού τα φανέρωσε.

Περιγράφει ο Ησαΐας: «Πολλοί έχουν εκπλαγεί γι’ αυτόν, γιατί ήταν τόσο παραμορφωμένη η όψη του, ελκυστικός δεν ήταν, ούτε ωραίος ώστε να τον προσέξουμε, ούτε η παρουσία του ήταν τέτοια, που να τον αγαπήσουμε. Ήταν περιφρονημένος από τους ανθρώπους και εγκαταλελειμμένος, άνθρωπος φορτωμένος θλίψεις, του πόνου σύντροφος, έτσι που να γυρίζουν απ’ αλλού οι άνθρωποι το πρόσωπό τους. Τον αγνοήσαμε σαν να ήταν ένα τίποτα, του δώσαμε την καταφρόνια μας και εκτίμηση ούτε μια στάλα». Και επιπλέον: «Φτιάξαν τον τάφο του ανάμεσα στους ασεβείς, το μνήμα του κοντά στους παραπεταμένους και όμως δεν είχε πράξει ανομία και δόλος δεν είχε βρεθεί στο στόμα του»^[1].   

Θα ολοκληρώσουμε λοιπόν τη μελέτη των γεγονότων, ενσκήπτοντας στα δύο εξαίρετα κεφάλαια των κατηχήσεων του Αγίου Κυρίλλου με τις προφητείες για την Ανάσταση.  Διότι είναι αλήθεια πως κι αν ακόμα προφητευόταν με την παραμικρή λεπτομέρεια η σύλληψη, τα βασανιστήρια, ο θάνατος και πραγματοποιούνταν όλα χωρίς να υπάρχει η Ανάσταση, θα έμεναν θαυμαστά γεγονότα, αλλά όχι σωτηριώδη, όπως είναι τώρα για τον κόσμο. Εύστοχα επισημαίνει ο θεσπέσιος Παύλος: «εἰ δὲ Χριστὸς οὐκ ἐγήγερται, κενὸν ἄρα τὸ κήρυγμα ἡμῶν, κενὴ δὲ καὶ ἡ πίστις ὑμῶν»(Α. Κορ. 15,14) κι ακόμα: «εἰ δὲ Χριστὸς οὐκ ἐγήγερται, ματαία ἡ πίστις ὑμῶν· ἔτι ἐστὲ ἐν ταῖς ἁμαρτίαις ὑμῶν(Α. Κορ. 15,17). Σε μετάφραση: «Εάν δε ο Χριστός δεν αναστήθηκε, τότε είναι αδειανό και χωρίς περιεχόμενο το κήρυγμα μας, κούφια και ανωφελής η πίστις σας» και «άν δε ο Χριστός δεν έχη αναστηθή, όπως λέγουν μερικοί πλανεμένοι, τότε είναι χωρίς περιεχόμενον και εντελώς ανωφελής η πίστις σας. Είσθε άκομα βυθισμένοι εις τας αμαρτίας σας».    

Αν στο πρώτο άρθρο ήταν τελείως ανήκουστο και απίστευτο για τους Εβραίους το ότι ο Κύριος, ο Μεσσίας, ο πανίσχυρος, ένδοξος και παντοδύναμος κυβερνήτης του σύμπαντος, θα προδίδετο, δεν θα αναγνωριζόταν από αυτούς τους οποίους καθημερινά τον περίμεναν, μελετούσαν τις θείες γραφές και στοχάζονταν την έλευσή του, αν τους ήταν αδιανόητο ότι οι ίδιοι θα είναι υπαίτιοι για την θανατική του καταδίκη και μάλιστα με έναν θάνατο προσβλητικό με έναν θάνατο καταραμένο, με τη σταύρωση, τόσο ασύλληπτο στέκει στην σκέψη των Ελλήνων -ή γενικά των ειδωλολατρών- η ανάσταση ενός ανθρώπου, η νίκη του θανάτου. Είναι γνωστό πως, όταν ο Απόστολος Παύλος κήρυξε στους Αθηναίους Χριστό θανόντα και αναστάντα λέγοντας: «διότι ἔστησεν ἡμέραν ἐν ᾗ μέλλει κρίνειν τὴν οἰκουμένην ἐν δικαιοσύνῃ, ἐν ἀνδρὶ ᾧ ὥρισε, πίστιν παρασχὼν πᾶσιν ἀναστήσας αὐτὸν ἐκ νεκρῶν»(Πραξ. 17,31) εκείνοι -όπως μας πληροφορεί ο Λουκάς- «ἀκούσαντες ἀνάστασιν νεκρῶν οἱ μὲν ἐχλεύαζον, οἱ δὲ εἶπον· ἀκουσόμεθά σου πάλιν περὶ τούτου»(Πραξ. 17,32).

Ας εστιάσουμε τώρα στο θέμα μας: «η Παλαιά Διαθήκη προφητεύει για την Ανάσταση και τα γεγονότα γύρω από αυτήν» ή αλλιώς «Οι προφητείες για την Ανάσταση, σύνεργο ιεραποστολής».

Αναφέρει χαρακτηριστικά ο ψαλμωδός: «Ένεκεν της ταλαιπωρίας των πτωχών και του στεναγμού των πενήτων νυν αναστήσομαι λέγει Κύριος». «Εξ αιτίας της ταλαιπωρίας των πτωχών και του στεναγμού των στερημένων θα αναστηθώ τώρα, λέγει Κύριος»(ψαλμός 11,16), όπως επίσης: «δεν θα εγκαταλείψεις τη ψυχή μου στον Άδη, ούτε θα επιτρέψεις σε αυτόν που σου είναι αφοσιωμένος να δοκιμάσει θάνατο»(ψαλμός 15.10). Σχολιάζοντας τον παραπάνω ψαλμό ο Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων επισημαίνει: «Δεν είπε, ούτε θα επιτρέψεις σε αυτόν που σου είναι αφοσιωμένος να πεθάνει, γιατί τότε δε θα πέθαινε, αλλά τη φθορά βέβαια και την αποσύνθεση δεν τα βλέπω, όσο για τον θάνατο δεν θα παραμείνω για πολύ κάτω από την εξουσία του»^[2]. Και αναρωτιέται ο Άγιος Κύριλλος: «τι είναι αυτό που σου συνέβη Κύριε; Γλύτωσες από τους εχθρούς σου ή μήπως απαλλάχθηκες από μελλοντικές τιμωρίες;»^[3]. Ο ίδιος ο ψαλμός φανερώνει ξεκάθαρα τι συνέβη ή, καλύτερα, τι θα συνέβαινε. «Κύριε, ανήγαγες εξ άδου τη ψυχή μου», δηλαδή, «Κύριε έβγαλες την ψυχή μου από τον Αδη»(ψαλμός 29,4) και συνεχίζει να προφητεύει ο ψαλμωδός: «Με έσωσες από τους νεκρούς που κατεβαίνουν στον τάφο» (ψαλμός 29,4).

Τί αποκαλύπτουν οι ψαλμοί και οι προφητείες για τον χρόνο που θα πραγματοποιηθεί η Ανάσταση; Θα είναι πρωί, μεσημέρι ή βράδυ; Επικεντρωνόμαστε στον έκτο στίχο του 29^ου ψαλμού: «Το εσπέρας αυλισθήσετε κλαυθμός , και εις το πρωί αγαλλίασις». «Το βράδυ θα διανυκτερεύσει μαζί σας το κλάμα και το πρωί θα  έρθει η αγαλλίαση». Και πράγματι, αργά το βράδυ οι μαθητές  είχαν πένθος, και το πρωί ήρθε η Χαρά της Αναστάσεως.

Ας εξετάσουμε τον τόπο. Αναφέρει το Άσμα Ασμάτων: «Κατέβηκα σε κήπο με καρυδιές» και «Κήπος περιφραγμένος, πηγή σφραγισμένη». Και ο ιερός Κύριλλος υπογραμμίζει πως όντως κήπος υπήρχε εκεί που ενταφιάστηκε ο Ιησούς^[4] και ακόμη πως ο τάφος Του ήταν σφραγισμένος· από ποιους; Από τους Ιουδαίους, όπως μας πληροφορεί το Ευαγγέλιο: «Θυμηθήκαμε -λέει- ότι εκείνος ο πλάνος, ενώ ακόμα ζούσε, είπε ότι μετά από τρεις ημέρες θα αναστηθώ. Δώσε λοιπόν εντολή να ασφαλιστεί ο τάφος» Και παρακάτω: «και εκείνοι πήγαν και ασφάλισαν τον τάφο, σφράγισαν δηλαδή την ταφόπλακα και έβαλαν φρουρά (Μάτθ. 27,66).

Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να κάνω μια παρένθεση και να παραλληλίσω την φρουρά εκείνη που φύλαγε τον τάφο του Ιησού με τη σημερινή ισραηλινή αστυνομία που ελέγχει τον εκάστοτε πατριάρχη Ιεροσολύμων λίγο πριν βγάλει το Άγιον Φως. Το Άγιον Φως είναι μαρτυρία Αναστάσεως και σίγουρα ανάβει κάθε φορά. Ας συλλογιστούμε· αν δεν άναβε, τότε αυτό το κράτος και οι υπηρεσίες του θα το φανέρωναν απευθείας. Αν δεν ήταν αλήθεια, θα επιδίωκαν και οι αιρετικοί να εισέλθουν στο τάφο του Ιησού για να βγάλουν το Άγιον Φως. Αυτό όμως, μόνο στον ορθόδοξο πατριάρχη Ιεροσολύμων φανερώνεται, ως απόδειξη της μοναδικότητας, Αγιότητας και Καθολικότητας της Αγίας μας Εκκλησίας.

Βρισκόμαστε λοιπόν στο σημείο που η κουστωδία των στρατιωτικών φυλάει τον τάφο του Ιησού. Γράφει ο προφήτης Σοφονίας απευθυνόμενος στους μαθητές εκ μέρους του Χριστού: «Ετοιμάσου, ξύπνα πρωί-πρωί διότι έχουν καταστραφεί όλες οι παραφυάδες τους»(Σοφονίας 3,7), δηλαδή οι στρατιώτες των Ιουδαίων και των Ρωμαίων. Καταστράφηκε η κουστωδία, η φρουρά του τάφου του Αναστάντα Χριστού, οι άνθρωποι των οποίων η παρουσία στο μνήμα είναι ένα ακόμη αποδεικτικό στοιχείο της Αναστάσεως του Χριστού. Είναι δυνατόν να αποκοιμήθηκαν όλοι μαζί; Και δεν άκουσαν ούτε καν τον λίθο του τάφου που μετακινούσαν οι μαθητές για να κλέψουν τον Ιησού; Αν ήρθαν οι μαθητές ενώ οι στρατιώτες ήταν ξύπνιοι, δεν έγινε καμία μάχη; Δεν τραυμάτισαν ή δεν σκότωσαν κανέναν μαθητή; Δεν τραυματίστηκαν από κανέναν;  Πώς κλέψανε το σώμα του Ιησού; Μήπως υπήρχε καμιά μυστική έξοδος από τον τάφο εκτός από τον βαρύ λίθο που βρισκόταν στην πόρτα του τάφου; Όχι φυσικά, γιατί έπειτα από την Ανάσταση έλεγξαν τον τάφο εξονυχιστικά. Εάν κάτι βρισκόταν, θα το διατυμπάνιζαν έτσι ώστε να σταματήσει να φημολογείται το γεγονός της Ανάστασης.

Το ότι ο Ιησούς αναστήθηκε φανερώνεται ξεκάθαρα και από ακόμη μια περίπτωση. Οι στρατιώτες πήγαν στους Ιουδαίους και είπαν πως ο Χριστός αναστήθηκε και οι Ιουδαίοι τους έταξαν χρήματα, αρκεί να ισχυρίζονταν ότι το σώμα του Χριστού το έκλεψαν οι μαθητές του. Στη συγκεκριμένη περίπτωση θα έπρεπε όλοι να εκτελεστούν για παράβλεψη καθήκοντος. Αυτοί, ωστόσο, όχι μόνο δεν εκτελέστηκαν αλλά αντιθέτως απήλαυσαν τους καρπούς της εξαγοράς τους από τους Ιουδαίους. Μήπως προφητεύεται και η προαναφερθείσα απάτη; Βεβαίως! Από τον προφήτη Ησαΐα, ο οποίος σημειώνει: «αλλά λέγετε ημίν και αναγγέλλετε ημίν ετέραν πλάνησιν»· σε μετάφραση: «αλλά μας λέτε και μας παροτρύνετε να παραπλανήσουμε για ακόμα μια φορά τον λαό»(Ησ. 39,10).

Ας διαβάσουμε προσεκτικά και τον ογδοηκοστό έβδομο ψαλμό, όπου ο Χριστός λέει με το στόμα του ψαλμωδού «Κύριε, συ που είσαι ο Θεός της σωτηρίας μου, φωνάζω την ημέρα και τη νύχτα σ’ εσένα»(87,2). Πρόκειται για την προφητεία της προσευχής του Ιησού στο όρος των ελεών, κατά την οποία συντετριμμένος απευθυνόταν στον Θεό Πατέρα. Ύστερα από δυο στίχους τονίζει ο ψαλμωδός: «εγενήθην ωσεί άνθρωπος αβοήθητος εν νεκροίς ελεύθερος»(87,5) «έγινα σαν άνθρωπος αβοήθητος, ελεύθερος μεταξύ των νεκρών». «Δεν είπε, έγινα άνθρωπος αβοήθητος, αλλά «σαν άνθρωπος αβοήθητος», διότι σταυρώθηκε, όχι από αδυναμία, αλλά θεληματικά. Και ο θάνατός Του δεν προήλθε από εκούσια ασθένειά Του· «συγκαταριθμήθηκα με εκείνους που κατεβαίνουν στον τάφο»(87,5)»^[5]. Και ακολουθεί μία εξόφθαλμη προφητεία: «απομάκρυνες τους γνωστούς μου από κοντά μου»(87,9). Εννοεί τους μαθητές Του οι οποίοι σύσσωμοι -πλην του Ιωάννη που βρισκόταν κάτω από τον σταυρό- Τον είχαν εγκαταλείψει. 

Ας ρίξουμε και μια ματιά -σύμφωνα πάντα με την σοφή καθοδήγηση του Αγίου Κυρίλλου- στην εποχή που αναστήθηκε ο Χριστός και αν αυτή προφητεύεται από την Παλαιά Διαθήκη. Στο βιβλίο των Ασμάτων αναφέρεται: «ο χειμώνας πέρασε, η βροχή πέρασε και έφυγε, τα λουλούδια έκαναν την εμφάνισή τους στη γη, ήρθε ο καιρός του κλαδέματος»(Άσμα 2,4). Δεν είναι η γη γεμάτη λουλούδια και κλαδεύουν τ’ αμπέλια; Βλέπετε πως με σαφήνεια είπε το Άσμα Ασμάτων ότι πέρασε ο χειμώνας· πως ο Χριστός αναστήθηκε τον Απρίλιο. Αυτή είναι η εποχή και ο πρώτος μήνας για τους Εβραίους, κατά τον οποίο γιορτάζεται το Πάσχα, που στην Παλαιά Διαθήκη ήταν συμβολικό, τυπικό, ενώ τώρα είναι πραγματικό»^[6].

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι προλέγονται ακόμα και τα αρώματα των μυροφόρων και το μίγμα της σμύρνας με την αλόη που προσέφερε ο Νικόδημος στον ενταφιασμένο Κύριο. Μας πληροφορεί πάλι το Άσμα Ασμάτων: «Τρύγησα τη σμύρνα μου με τα αρώματά μου» και «σμύρνα και αλόη μαζί με όλα τα πρώτα αρώματα»(Άσμα 4,14).

Επιπλέον, σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, η Μαρία πήγε στον τάφο αναζητώντας τον Ιησού, και δεν Τον έβρισκε. Ύστερα άκουσε από τους αγγέλους το χαρμόσυνο μήνυμα και στη συνέχεια Τον είδε με τα μάτια της. Άραγε και αυτά είναι γραμμένα; Διαβάζουμε στο Άσμα Ασμάτων: «αναζήτησα στην κλίνη μου αυτόν που αγάπησε η ψυχή μου»(Άσμα 3,1). Για ποια ώρα της μέρας γίνεται λόγος; «Αναζήτησα στην κλίνη μου τις νύχτες, εκείνον που αγάπησε η ψυχή μου»(Άσμα 3,1). Το κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο μας βεβαιώνει ότι η Μαρία «πήγε ενώ ακόμα ήταν σκοτάδι»(Ιω. 20,1). Και συνεχίζει το Άσμα Ασμάτων: «ενώ ήμουν στην κλίνη μου τον αναζήτησα τις νύχτες και δεν τον βρήκα». Και επαληθεύει ο Ιωάννης στο Ευαγγέλιό του: «ήραν τον Κύριό μου, και ουκ οίδα που έθηκαν αυτόν» .

Το ίδιο βιβλίο προλέγει επανηλλειμμένως τη στάση της Μαρίας και τη συνάντησή της με τον Διδάσκαλο: «μήπως είδατε αυτόν που αγάπησε η ψυχή μου; Αλλά μόλις απομακρύνθηκα λίγο από αυτούς (δηλαδή από τους αγγέλους) βρήκα αυτόν που αγάπησε η ψυχή μου, τον κράτησα και δεν τον άφησα»(Άσμα 3, 3-4). Πραγματικά, μετά την οπτασία των αγγέλω παρουσιάστηκε μόνος του ο Ιησούς· «και να, τις συνάντησε λέγοντας ‘χαίρετε’ και αυτές πλησίασαν και κράτησαν τα πόδια του»(Ματθ. 28, 5-9). Τον κράτησαν για να εκπληρωθεί το «τον κράτησα και δεν τον άφησα»(Άσμα 3,4).

Ο Άγιος Κύριλλος συνεχίζει να παραθέτει μαρτυρίες της αναστάσεως από τους εκλεκτούς ανθρώπους του Θεού της Παλαιάς Διαθήκης γράφοντας: «Εκείνοι που έκρυψαν την αλήθεια καταχωνιάστηκαν, ενώ αυτοί που την αποδέχτηκαν έζησαν με τη δύναμη του Σωτήρα, ο οποίος δεν αναστήθηκε μόνον ο ίδιος από τους νεκρούς, αλλά ανέστησε μαζί του και άλλους νεκρούς, τους οποίους εκπροσωπώντας ο προφήτης Ωσηέ γράφει: «θα μας θεραπεύσει σε δύο ημέρες, και την Τρίτη ημέρα θα σηκωθούμε, και θα ζήσουμε κοντά σου»(Ωσηέ 6,2)»^[7]. Επίσης, ο επίσκοπος Ιεροσολύμων ελέγχει τους Ιουδαίους που δεν πείθονται από τις Γραφές και αμφισβητούν την Ανάσταση του Ιησού λέγοντάς τους: «Για ποιο λόγο, ενώ λέτε ότι ο Ελισσαίος και ο Ηλίας έχουν αναστήσει νεκρούς, προβάλλετε αντιρρήσεις για την Ανάσταση του Σωτήρα μας; Επειδή τάχα τώρα δεν έχουμε επιζώντες μάρτυρες των γεγονότων για τα οποία μιλάμε; Φέρτε μας λοιπόν και εσείς μάρτυρες για τα γεγονότα που έγιναν τότε. Θα πείτε βέβαια ότι είναι γραμμένο εκείνο, κι αυτό που ισχυριζόμαστε είναι γραμμένο. Γιατί λοιπόν το ένα το αποδέχεστε και το άλλο το αποδοκιμάζετε; Εβραίοι τα έγραψαν εκείνα, και οι Απόστολοι όλοι ήταν Εβραίοι. Γιατί, λοιπόν, δεν πιστεύετε στους δικούς σας; Ο Παύλος, ο κήρυκας των εθνών ήταν Εβραίος από Εβραίους και οι δώδεκα Απόστολοι επίσης κατάγονταν από Εβραίους. Έπειτα δεκαπέντε Ιεροσολυμίτες επίσκοποι, που ήταν Εβραίοι, διετέλεσαν διαδοχικά επίσκοποι Ιεροσολύμων. Για ποιον λοιπόν λόγο τα μεν δικά σας τα παραδέχεστε, ενώ τα δικά μας τα αποδοκιμάζετε, αν και είναι γραμμένα και αυτά από τους Εβραίους, τους δικούς σας;»^[8].

Με το ίδιο σκεπτικό της απιστίας και της δυσπιστίας πολλοί από τους Ιουδαίους ισχυρίζονται πως οι νεκροί που αναστήθηκαν από τον Ηλία, μόλις είχαν πεθάνει, ενώ ο Ιησούς έμεινε τρεις μέρες στον τάφο. Πάνω σ’ αυτό ο Άγιος Κύριλλος τους παραθέτει έναν πανέμορφο παραλληλισμό του Ιωνά με τον Ιησού. Αναφέρει χαρακτηριστικά: «την μαρτυρία που ζητάτε γι’ αυτά, μας την δίνει ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς στα Ευαγγέλια λέγοντας «όπως ο Ιωνάς βρισκόταν μέσα στην κοιλιά του κήτους τρεις μέρες και τρεις νύχτες, έτσι θα μείνει και ο Υιός του Ανθρώπου στα σπλάχνα της γης τρεις μέρες και τρεις νύχτες»(Ματθ. 12,40).

Καθώς όμως, εξετάζαμε τη διήγηση αυτή του Ιωνά, βρήκαμε ότι έχει μεγάλη ομοιότητα με τον Ιησού. Ο Ιησούς στάλθηκε να κηρύξει μετάνοια και ο Ιωνάς το ίδιο, αλλά αυτός μεν έφυγε χωρίς να ξέρει τι θα συμβεί, ενώ ο Ιησούς ήρθε με τη θέλησή του για τη μετάνοιά μας και τη σωτηρία μας. Ο Ιωνάς κοιμόταν στο πλοίο και ροχάλιζε, ενώ η θάλασσα είχε τρικυμία μεγάλη. Και όταν κοιμόταν ο Ιησούς, κατά θεία οικονομία φουρτούνιασε η θάλασσα, για να γίνει στη συνέχεια γνωστή η δύναμη εκείνου που κοιμόταν. Στον Ιωνά έλεγαν «γιατί ροχαλίζεις; Σήκω και επικαλέσου τον Θεό σου, για να μας σώσει ο Θεός», ενώ στον Δεσπότη έλεγαν «Κύριε, σώσε μας. Εκεί είπαν, «παρακάλεσε τον Θεό σου» και εδώ «σώσε μας». Αλλά ο Ιωνάς λέει «πάρτε με και ρίξτε με στη θάλασσα και θα κοπάσει η τρικυμία, ενώ αυτός, ο Χριστός δηλαδή, επέπληξε τους ανέμους και τη θάλασσα «και έγινε γαλήνη μεγάλη». Και ο μεν Ιωνάς ρίχτηκε στην κοιλιά ενός κήτους, ενώ ο Ιησούς κατέβηκε θεληματικά στον Άδη, για να ξεράσει ο θάνατος εκείνους που είχε καταπιεί, σύμφωνα με αυτό που είναι γραμμένο από τον Ωσηέ «θα τους γλυτώσω από τα χέρια του άδη και θα τους λυτρώσω από τον θάνατο»(Ωσηέ 13,14)»^[9].

Αξίζει , επιπλέον ν’ αναφερθούμε και σε μια ακόμη προφητεία η οποία σχετίζεται με τις εμφανίσεις του Ιησού. «Μετά την ανάσταση ο Ιησούς φανερώθηκε μπροστά στους μαθητές Του μέσα από τις κλειστές πόρτες, αλλά αυτοί αμφέβαλαν ότι είναι ο ίδιος, νομίζοντας ότι βλέπουν κάποιο φάντασμα. Εκείνος όμως τους προέτρεψε: «ψηλαφίστε με και θα δείτε, βάλτε τα δάκτυλά σας στα σημάδια που άφησαν τα καρφιά, όπως ζητούσε να κάνει ο Θωμάς. Και ενώ αυτοί ακόμα από την χαρά τους δεν πίστευαν και θαύμαζαν, τους ρώτησε: «έχετε τίποτα φαγώσιμο εδώ;» Εκείνοι του πρόσφεραν ένα κομμάτι ψητό ψάρι και κηρήθρα από μελίσσι». Και όλα αυτά για να εκπληρωθεί το χωρίο του Άσματος Ασμάτων που αναφέρει «έφαγα τον άρτο μου και το μέλι μου»(Άσμα 5,1)»^[10]. Τι φοβερό! Προλέγεται ότι ο Κύριος μετά την Ανάστασή Του θα φάει μέλι από μελίσσι!!

Κλείνοντας, παραθέτουμε τη ρήση του προφήτου Σοφονία: «διότι τότε θα μεταβάλλω τις γλώσσες των λαών»(Σοφ. 3,9). Έτσι κι έγινε μετά την Ανάσταση. Με την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος, δόθηκε το χάρισμα των γλωσσών «με σκοπό να υπηρετήσουν τον Κύριο κάτω από ένα ζυγό κατά τον Σοφονία». Την ημέρα της Πεντηκοστής, παρ’ όλο που βρισκόταν εκεί, στο υπερώο, άνθρωποι διαφορετικών εθνοτήτων και επομένως διαφορετικών διαλέκτων και γλωσσών, και ενώ ο Πέτρος μιλούσε σε μία μόνο γλώσσα, καταλάβαιναν όλοι, διότι σύμφωνα με τον προφήτη μεταβλήθηκαν οι γλώσσες των λαών.

Συνοψίζοντας, ο Άγιος Κύριλλος αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων μάς παρουσιάζει ξάστερα και διδακτικά ένα πλήθος προφητειών γύρω από τα γεγονότα της Αναστάσεως και έτσι περίτρανα αποδεικνύει πως οι προρρήσεις των προφητών και γενικότερα των βιβλίων της Παλαιάς Διαθήκης εκπληρώνονται στο πρόσωπο του Ιησού, τεκμηριώνοντας την πλήρη ταύτιση και αρμονία της Παλαιάς με την Καινή Διαθήκη, αλλά και την θεότητα του Ιησού δια του τεραστίου σημείου-θαύματος της προφητείας. Αυτό το θαύμα οφείλουμε και εμείς να το διατυμπανίζουμε, τόσο στα πλαίσια της εσωτερικής όσο και της εξωτερικής ιεραποστολής και να το χρησιμοποιούμε ως εργαλείο της ορθόδοξης μαρτυρίας στα έθνη.

Βαθιά συγκινημένος, έχοντας ολοκληρώσει το τελευταίο άρθρο του ιεραποστολικού συναξαρίου στον φιλόξενο ιστότοπο της αδελφότητός μας στον οποίο αναρτήθηκαν τα τελευταία πέντε χρόνια 60 άρθρα ιεραποστολικού περιεχομένου (ένα κάθε μήνα), θα ήθελα να εκφράσω τις θερμές ευχαριστίες μου κυρίως στον Άγιο Θεό για τη δύναμη και ανοχή Του καθόλη τη διάρκεια αυτής της προσπάθειας. Έπειτα, βαθιά ευγνωμοσύνη οφείλω στον εμπνευστή του εγχειρήματος αυτού, σύμβουλο και συμπαραστάτη μου κ. Άγγελο Βογιατζή – επί σειρά ετών μέλος του διοικητικού συμβουλίου της αδελφότητός μας-, στην εκπαιδευτικό ομόζυγό μου Ροδονίκη για τις καθοριστικές διορθώσεις των κειμένων, στον φιλόλογο κ. Ηλιάδη Χριστόδουλο για την φιλολογική επιμέλεια των άρθρων, αλλά και στον συνεργάτη της αδελφότητός μας κ. Κιντσάκη Γεώργιο για τις ανάρτησεις των κειμένων στον ιστότοπο, την εύρεση των κατάλληλων εικόνων και την καλαίσθητη παρουσίασή τους.

Χριστός Ανέστη!

^[1] Ιωήλ Γιαννακόπουλου, Η Παλαιά Διαθήκη, εκδ. «Λυδία», τ. 6, Θεσσαλονίκη 1986, σσ. 373-376.

^[2] Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Κατηχήσεις, έκδ.«Το Βυζάντιον», τ. 2, Θεσσαλονίκη 1994, σ. 77. 

^[3] Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Κατηχήσεις, έκδ.«Το Βυζάντιον», τ. 2, Θεσσαλονίκη 1994, σ. 77.

^[4] Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Κατηχήσεις, έκδ.«Το Βυζάντιον», τ. 2, Θεσσαλονίκη 1994, σ. 79.

^[5] Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Κατηχήσεις, έκδ.«Το Βυζάντιον», τ. 2, Θεσσαλονίκη 1994, σ. 83.

^[6] Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Κατηχήσεις, έκδ.«Το Βυζάντιον», τ. 2, Θεσσαλονίκη 1994, σ. 85.

^[7] Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Κατηχήσεις, έκδ.«Το Βυζάντιον», τ. 2, Θεσσαλονίκη 1994, σ. 93.

^[8] Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Κατηχήσεις, έκδ.«Το Βυζάντιον», τ. 2, Θεσσαλονίκη 1994, σ. 93.

^[9] Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Κατηχήσεις, έκδ.«Το Βυζάντιον», τ. 2, Θεσσαλονίκη 1994, σσ. 95-97.

^[10] Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Κατηχήσεις, έκδ.«Το Βυζάντιον», τ. 2, Θεσσαλονίκη 1994, σ. 87.

Βιώνοντας κάθε χρόνο τα μοναδικά και ανεπανάληπτα γεγονότα του Πάθους του Κυρίου μας μέσα στην Εκκλησία, ερχόμαστε πιο κοντά σ’ Αυτόν, μας κάνουν να λυγίζουμε μπροστά στο μέγεθος της αγάπης Του και μας δίδουν νέες δυνατότητες ν’ αγωνισθούμε και να Τον πλησιάσουμε. Όποιος έζησε ή συναναστρέφεται με την αγιορείτικη μοναχική ζωή, εκπλήσσεται στο πώς όχι μόνον δεν κουράζονται οι μοναχοί στις επαναληπτικές και ενίοτε εξαντλητικές ακολουθίες, αλλά φαίνεται (και είναι αληθινό) ότι εμπνέονται και έτσι επιδίδονται ακόμα περισσότερο σ’ αυτή την ασκητική ζωή και εμπειρία.

Από χρόνια τώρα, η χάρις του Θεού μάς έφερε στον αφρικανικό χώρο για να βοηθήσουμε τον διψασμένο και προβληματισμένο λαό του Θεού. Κάποτε, σε μια μοναχική σύναξη, μου έλεγε ο μακαριστός άγιος Γέροντάς μου π. Γεώργιος, ότι «κι εγώ ωφελούμαι από την συναναστροφή μου με τους Χριστιανούς, που με πλησιάζουν, με ερωτούν κι εξομολογούνται». Πράγματι, είναι αλήθεια αυτό, η χάρις του Θεού είναι διάχυτη, φανερή στις ψυχές που αγωνίζονται και ζητούν την σωτηρία τους, κι έχουμε να πούμε πολλά στο θέμα αυτό. Βλέπω τον αγώνα των μελαμψών αδελφών μας και όχι μόνο τον θαυμάζω, αλλά παρακινούμαι κι εγώ σε αγώνες περισσότερο πνευματικούς.

Έτσι λοιπόν ξεκινήσαμε την αγία αυτή περίοδο με το ευλογημένο Τριώδιο και την Κυριακή της συγχωρήσεως, κι αμέσως φάνηκε η προαίρεση για αγωνιστικότητα και οι καλοί λογισμοί των Χριστιανών μας. Τους ανακοινώσαμε το πρόγραμμα των ιερών ακολουθιών και αρχίσαμε από την Καθαρά Δευτέρα πρωί, μισή ώρα νωρίτερα απ’ ό,τι συνήθως, για να διαβάζουμε τον όρθρο, την Α΄ και Θ΄ ώρα, τον Εσπερινό και το Μεγάλο Απόδειπνο.

Αρκετοί προσήρχοντο στις ιερές ακολουθίες και μυημένοι σ’ αυτές, μετάνοιζαν σαν παλαιοί Χριστιανοί και μετά προσοχής άκουαν την ιερά ακολουθία, και έρχονταν και ξαναέρχονταν ανελλιπώς, δείγμα ότι έχουν ωραίο, θυσιαστικό πνεύμα.

Μετά την πρώτη εβδομάδα άρχισα να εξέρχομαι εκ του Κέντρου πρωί και απογεύματα, είτε για τις ακολουθίες είτε για Θείες Λειτουργίες, μα προ πάντων για να τονώσουμε το ηθικό των Χριστιανών μας και να τους διδάξουμε και παρακινήσουμε σε αγώνες πνευματικούς. Διεπίστωσα ότι οι περισσότεροι Χριστιανοί μας δεν ήταν άμοιροι του πνευματικού αγώνος, και η συμμετοχή τους στις ακολουθίες και ψαλμωδίες κατεδείκνυε ότι έχουν εκκλησιαστικό και λειτουργικό πνεύμα.

Σε κάποιες ενορίες ο ενθουσιασμός τους ήταν πολύ έντονος, μετρημένος και προσεκτικός. Ζητούσαν πνευματικό για εξομολόγηση και θεολόγο να τους διδάξει περισσότερα στην πνευματική ζωή. Στην ενορία του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στην Κατάγγα, είδα πως ήξεραν να ψάλλουν την Θ΄ ώρα με ακρίβεια, τον Εσπερινό, την Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία, την Θεία Μετάληψη και άλλα πολλά.

Φέτος αξιώθηκα μετά από πέντε χρόνια να πάω στο μακρινό Καλέμι στη λίμνη Ταγγανίκα, όπου οι Έλληνες το 1970 έκτισαν έναν ωραίο ναό επ’ ονόματι του Αγίου Νικολάου. Εκεί έτυχα θερμότατης υποδοχής. Επίμονα ζητούσαν ν’ ακούσουν λόγον Θεού και να μάθουν πώς είναι η ζωή της Εκκλησίας γενικότερα και φάνηκε την άλλη ημέρα στην Θεία Λειτουργία ο ζήλος και η αγάπη τους για την αληθινή αγία Εκκλησία μας. Διερωτώμουν τι ήταν αυτό που τους παρακινεί και τέρπει τόσο πνευματικά, και μετά ψάχνοντας είδα ότι ο π. Ζ. και ο νυν ιερέας τους π. Ανδρόνικος έχουν δουλεύσει σωστά και έχουν διαφωτίσει τον κόσμο αρκετά καλά σε πολλά θέματα.

Η Μεγάλη Εβδομάδα ήταν το αποκορύφωμα της λατρευτικής ζωής και αυτό το ζήσαμε έντονα από την Κυριακή των Βαΐων, όλες τις άγιες ημέρες μέχρι την ένδοξο Ανάσταση του Κυρίου μας, παρά τις αντίξοες καιρικές συνθήκες με βροχές καταρρακτώδεις. Μέχρι την 10η μ.μ. προ της Αναστάσεως, η βροχή έπεφτε με σφοδρότητα και ασταμάτητα.

Στον Εσπερινό της Αγάπης, στον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Κολουέζι, ο κόσμος προσήλθε και ξεπέρασε τα δεδομένα. Μοιράσαμε 1800 κόκκινα αβγά και όλοι δοξάσαμε τον Πανάγαθο Θεό, που μας χάρισε τέτοιες πνευματικές ημέρες.

†Ο Κατάγγας Μελετιος

Για πρώτη φορά στη δισχιλιόχρονη παρουσία του Αποστολικού Θρόνου της Αλεξανδρινής Εκκλησίας, επισκέφθηκε τη χώρα της Ακτής Ελεφαντοστού, ο Πάπας και Πατριάρχης, ο Ποιμένας και Πατέρας των απανταχού Αφρικανών Ορθοδόξων Χριστιανών κ.κ. Θεόδωρος Β΄. Όλοι επί ποδός, για τον υψηλό επισκέπτη, από τα ανώτερα κυβερνητικά κλιμάκια της φιλόξενης αυτής χώρας, μέχρι και τον απλό πιστό λαό, που είδε και άκουσε την φωνή του Ποιμένα.

Υποδοχή άνευ προηγουμένου, σ’ αυτή την ιστορική επίσκεψη. Θα παραμείνει αξέχαστη αυτή η ημέρα, της Δευτέρας 5 Νοεμβρίου 2018, για την τοπική Εκκλησία. Η απόσταση και οι δυσκολίες στις μετακινήσεις δεν εμπόδισαν τους πιστούς να ξεκινήσουν από τα άκρα της χώρας, για να πάρουν την ευλογία του Πατριάρχη τους.

Πρώτη ημέρα της εκεί παραμονής, και έβλεπες την έκδηλη χαρά στα μάτια των ανθρώπων που είχαν ανάμεσά τους τον Πατέρα, που από το κόκκινο στρωμένο χαλί της υποδοχής, συνέχισε να περπατά εκεί όπου υπάρχει η καθημερινότητα και η πραγματική ζωή με όλες της τις ανάγκες.

Ποιος θα μείνει ασυγκίνητος από την εικόνα της επόμενης ημέρας 6ης Νοεμβρίου, όταν στον Καθεδρικό Ναό της Αναστάσεως του Κυρίου, στην πρωτεύουσα του κράτους Αμπιτζάν, υπήρξε πραγματικό αναστάσιμο κλίμα με την Πατριαρχική Θεία Λειτουργία, με τους ευλαβείς κληρικούς, οι οποίοι διακονούν σ’ αυτό το γεώργιο του Θεού, προσφέροντας τις καλύτερες πνευματικές υπηρεσίες τους, ανιδιοτελώς και θυσιαστικά, με τους ευλαβείς εθελοντές συνεργάτες τους, στο πιστό ποίμνιό τους.

Θαύμασε ο Πατριάρχης της Αγάπης, την πίστη αυτών των ανθρώπων, που συμμετείχαν στην Αναίμακτη Μυσταγωγία και που τόσο ωραία και αγγελικά απέδιδαν τους δοξολογικούς ύμνους, κατεβάζοντας πραγματικά τον ουρανό με τους αγγέλους στη γη. Κι αυτή η γιορτή συνεχίστηκε με τους νέους και τις νέες και τον Σύνδεσμο Γυναικών, όπου ντυμένοι με παραδοσιακές φορεσιές στα χρώματα της χώρας τους, χόρεψαν και τραγούδησαν παρουσιάζοντας τις δικές τους πολιτισμικές αξίες.

Ίσως τα λόγια να είναι πολύ φτωχά, σ’ αυτά που αντικρίζει κάποιος και που βλέπει να επιτελούνται, πρώτα στις ψυχές αυτών των ανθρώπων που μαθαίνουν για τον αληθινό Θεό της Αγάπης, της Ειρήνης και της Ελευθερίας, και έπειτα σ’ όλα τα απαραίτητα έργα υποδομής, για την επιμόρφωση των νέων με την ανοικοδόμηση σχολείων και την ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου με την οικοδόμηση ιατρείων και κλινικών.

Σ’ αυτό το έργο βέβαια δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς και την προσφορά κάποιων ανθρώπων που στηρίζουν το έργο της Ιεραποστολής, όπως την οικογένεια του Σιλβέστρου και της Φλώρας Κογιό, για την δωρεά οικοπέδου, όπου θα ανεγερθούν Ιερός Ναός, Σχολείο και Κλινική, ώστε να καλυφθούν κάποιες ανάγκες, τόσο στον πνευματικό όσο και στον κοινωνικό τομέα της Μητροπόλεως, αλλά και στην Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής, που πάντα είναι αρωγός και δίνει το παρών στα μεγάλα έργα της Ιεραποστολής στην Αφρική και ανά τον κόσμο.

Τη μεγαλύτερη συγκίνηση έζησαν όλοι, όταν ο Πατριάρχης της Ιεραποστολής γονάτισε και έθεσε τον θεμέλιο λίθο για την ανέγερση του νέου Ιεραποστολικού Κέντρου στην πόλη Ακορέ που θα περιλαμβάνει Ιερό Ναό, Σχολείο και Κλινική. Σε ένα τέτοιο έργο ο Πατριάρχης, ως ο Πρώτος των Ιεραποστόλων, και τα ικανά στελέχη που τον πλαισιώνουν πραγματώνουν το μεγάλο του όραμα που γίνεται πραγματικότητα, πρώτα με τα έργα πνευματικής οικοδομής των ψυχών αυτών των ανθρώπων και έπειτα με τα έργα υλικής υποδομής, για να μην υπάρξει κανένας που να μην ακούσει για τον Χριστό, κανένας να μη μείνει νηστικός, κανένας να μη μείνει γυμνός, κανένας να μην ταλαιπωρείται από ασθένειες, κανένας να μη μένει άστεγος. Και όπως τόνισε ο Μακαριώτατος προς τα παιδιά του, το Ευαγγέλιο του Χριστού στον τόπο αυτόν πραγματώνεται και δεν μένει μόνον στη θεωρία. Και η αγάπη, για να είναι αληθινή, απαιτεί θυσίες και στερήσεις.

Αξίζει να σημειωθεί πως κατά την επίσκεψη του Μακαριωτάτου στο Προεδρικό Μέγαρο της χώρας, του επιφυλάχθηκε θερμότατη υποδοχή από τον Προεδρεύοντα της Δημοκρατίας, όπου υπήρξε πολύ γόνιμη συζήτηση για τα θέματα της Ιεραποστολής και την παρουσία του Πατριαρχείου στην όμορφη αυτή χώρα και ο αντιπρόεδρος διαβεβαίωσε πως η πολιτεία θα είναι πάντοτε αρωγός σε όλες τις δραστηριότητες της Ορθοδόξου Εκκλησίας, που χαίρει εκτιμήσεως από τον απλό λαό μέχρι και τα υψηλά πολιτικά κλιμάκια, για το μέχρι τώρα έργο που επιτελείται.

Έφτασε η στιγμή της αναχώρησης. Η χαρά για την υψηλή αυτή επίσκεψη στην χώρα της Ακτής Ελεφαντοστού θα μείνει χαραγμένη στην ιστορία αυτού του τόπου. Ο ίδιος ο Προεδρεύων της Δημοκρατίας συνόδευσε τον Μακαριώτατο μέχρι το αεροδρόμιο.

Σύσσωμος ο Ιερός Κλήρος αποχαιρέτησε και προέπεμψε τον Ποιμένα και Πατέρα, παίρνοντας από την παρουσία του δύναμη, αλλά κυρίως την ευχή για την συνέχιση του έργου της Ιεραποστολής. Και ο Πατριάρχης της Αγάπης, της Προσευχής, της Ειρήνης, της Καταλλαγής, της Θυσίας, που γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα τι θα πει Ιεραποστολή, ευλόγησε αυτή τη χώρα και το έργο που επιτελείται στο όνομα του Κυρίου.

Η επίσκεψη αυτή και τα λόγια της αγάπης του θα παραμείνουν χαραγμένα στις καρδιές αυτών των ανθρώπων που τον είδαν, τον άκουσαν και πήραν την ευχή του, καθώς μαζί με τον θεμέλιο λίθο κατέθεσε και την καρδιά του, στην όμορφη αυτή χώρα της Ακτής Ελεφαντοστού.

†Ο Άκκρας Νάρκισσος

Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής,

Εφέτος περάσαμε τις άγιες μέρες των Χριστουγέννων με κατάνυξη σε όλες τις κοινότητές μας. Του χρόνου θα εορτάσουμε όλοι μαζί σε μια μεγάλη αίθουσα και θα έρθουν εκπρόσωποι από κάθε κοινότητα. Έλαβα την βοήθειά σας των 15.000 ευρώ για το νοσοκομείο Θεοτόκος, δωρεά του π. Νικολάου Μαρκέτου και δωρητών από το Σύδνεϋ της Αυστραλίας, και σας ευχαριστούμε.

Όπως σας έχω ενημερώσει πολλές φορές, ο Σάββας Marcelino από το Τιμόρ ήρθε ως λαϊκός και σπούδασε στη Θεολογική μας Σχολή του Αγίου Παύλου στο Medan. Πήρε πτυχίο, παντρεύτηκε και πήρε την απόφαση να γίνει ιερέας. Στις 24 Αυγούστου 2018, χειροτονήθηκε πρεσβύτερος. Μεγάλη ευλογία για μας! Τώρα πλέον έχει επιστρέψει στο Τιμόρ για να μεταδώσει το φως της Ορθοδοξίας.

Όπως ξέρετε, αδελφοί μου, ο τομέας της εκπαίδευσης είναι αυτός τον οποίον αναπτύξαμε εξ αρχής και μάς βοήθησε να προσεγγίσουμε χιλιάδες νέους που ενδιαφέρθηκαν για την Ορθοδοξία και βαπτίστηκαν στην Εκκλησία μας. Για να ριζώσει η Ορθοδοξία και στο Τιμόρ, πρέπει να χτίσουμε κι εκεί ένα σχολείο για να μεταδώσουμε στα νέα παιδιά τον λόγο του Θεού. Για το έργο αυτό προστρέχουμε στη βοήθειά σας, καθώς θα χρειαστεί ένα ποσό περί τις 50.000 ευρώ. Ελπίζουμε στην αγάπη σας, για να γίνει πραγματικότητα και αυτό το όραμά μας.

Με αγάπη Χριστού

π. Χρυσόστομος Manalu

Εὐρισκόμενος στό Christ-church στά πλαίσια τῆς ἀρχικῆς ἐνημερωτικῆς ἐπισκοπικῆς περιοδείας μου, συνάντησα τόν Κυριάκο, ἄνθρωπο τῶν ἐπιχειρήσεων, ἐνεργό καί δραστήριο μέλος τῆς τοπικῆς Ἑλληνορθοδόξου κοινότητος, ὁ ὁποῖος ἀναλίσκει σημαντικό προσωπικό χρόνο γιά νά παρέχει βοήθεια καί ἀρωγή στά κοινά.

Μέ τόν ἄμεσο καί παραστατικό του τρόπο, μοῦ ἀνέφερε τήν ἰδιαίτερη ἐμπειρία πού εἶχε, ὅταν συνάντησε τόν πρώην Μητροπολίτη Νέας Ζηλανδίας καί νῦν Γάνου καί Χώρας κ.κ. Ἀμφιλόχιο καί ἄκουσε ἀπό τά χείλη του τίς σκέψεις καί τά σχέδιά του γιά τήν ἔναρξη τῆς ἱεραποστολικῆς προσπαθείας στά νησιά τοῦ Εἰρηνικοῦ Ὠκεανοῦ.

Τόν ἄκουγε μέ πολλή προσοχή καί σεβασμό καί προσπαθοῦσε νά κατανοήσει τό εὖρος τῶν σκέψεων τοῦ γέροντος. Ἄκουγε, δέν μιλοῦσε καί δέν μίλησε ἕως τό τέλος. Ἄν μιλοῦσε, μέ τήν τετράγωνη λογική πού τόν χαρακτηρίζει, θά τοῦ ἔλεγε ὅτι αὐτό τό ὅραμα, αὐτό τό ἐγχείρημα εἶναι πρακτικά ἀνέφικτο, ἀφοῦ γιά τήν ὑλοποίησή του θά χρειάζονταν τεράστιες ποσότητες πόρων οἰκονομικῶν, ἀνθρωπίνου δυναμικοῦ, ἐξειδικευμένης ἐργασίας, μηχανικῶν, νομικῶν κ.λπ. καί ὁ γέροντας δέν εἶχε παρά μόνο τό ἀντερί του. Ἐνδόμυχα ὁ Κυριάκος σκεφτόταν ὅτι λόγω τῆς ἡλικίας τοῦ ὁ γέροντας ἄρχισε νά τά «χάνει» καί νά μήν σκέφτεται λογικά.

Ἔφυγε ὁ γέροντας καί ξεκίνησε τήν ὑλοποίηση τοῦ ὁράματός του. Ὁ καιρός περνοῦσε καί ὁ Κυριάκος βρέθηκε γιά ἐπαγγελματικούς λόγους στά Φίτζι. Πῆγε νά δεῖ καί ἀπό κοντά ὅλα αὐτά πού ἄκουγε μέχρι τότε. Καί τί νά δεῖ; Τόν περικαλέστατο καί πεντακάθαρο μεγαλοπρεπῆ Ναό τῆς Ἁγίας Τριάδος νά κάθεται σάν λευκό περιστέρι στό καταπράσινο τοπίο τῆς ὑπαίθρου τοῦ νησιοῦ καί νά ἀκούγονται ἐντός του ὄμορφοι βυζαντινοί κατανυκτικοί ἐκκλησιαστικοί ὕμνοι ἀπό τά στόματα τῶν μικρῶν παιδιῶν τοῦ ὀρφανοτροφείου καί ντόπιων Φιτζιανῶν μοναζουσῶν, μέ τρόπο πού θά ζήλευαν πολλοί.

Κάθισε καί τούς χάζευε. Ἀπολάμβανε αὐτό πού ἄκουγε, δέν ἤθελε νά τελειώσει αὐτό πού ζοῦσε. Ὅμως ἡ λειτουργία τελείωνε. Τριάντα παιδιά καί ὅλοι οἱ παρευρισκόμενοι ἀνταποκρίθηκαν στό κάλεσμα τό ἱερουργοῦντος π. Βαρθολομαίου «μετά φόβου Θεοῦ, πίστεως καί ἀγάπης προσέλθετε». Ὅλοι, μηδενός ἑξαιρουμένου. Μόνο ὁ Κυριάκος στεκόταν σέ μία γωνία ἀποσβολωμένος καί ἔκπληκτος γιά ὅ,τι ζοῦσε.

Μόλις βγῆκαν ἔξω ἀπό τήν ἐκκλησία, ἡ ἥσυχη καί κατανυκτική ἀτμόσφαιρα τῆς ἀκολουθίας ἔδωσε τήν θέση της στά γελαστά πρόσωπα καί στίς χαρούμενες φωνές τῶν παιδιῶν. Ἡ χαρά τούς ἦταν ἔκδηλη στό πρόσωπό τους, στίς κινήσεις τους, στήν ὁμιλία τους, στήν συμπεριφορά τους πρός τούς ἄλλους. Ὁ Κυριάκος τούς ἔδωσε τέσσερις μπάλες πού τίς κρατοῦσε ὡς δῶρο. Τό τί πανηγύρι στήθηκε μέ τίς μπάλες δέν περιγράφεται. Ὅλη ἡ ἀλάνα τῆς ἱεραποστολῆς γέμισε μέ παιδιά πού ἔτρεχαν, ἔπαιζαν, χαίρονταν. Παιδιά πού αἰσθάνονταν ἀσφάλεια, ἐμπιστοσύνη καί τήν παρουσία ἀνθρώπων πού τά ἀγαποῦσαν καί τά νοιάζονταν. Τόν εὐχαρίστησαν μέ πολύ εὐγενικό καί ὥριμο τρόπο. Ὁ Κυριάκος ὅμως εὐχαριστήθηκε περισσότερο μέ τό χαμόγελό τους καί μέ τήν ἔκφραση τῆς χαρᾶς τους. Αὐτή ἡ κατάσταση ὑπάρξεως σπανίζει στίς δικές μας δυτικές ὀρθολογιστικές κοινωνίες, σκέφτηκε. Στά παιδιά μας δέν μαθαίνουμε πῶς νά εἶναι χαρούμενα, πῶς νά ζοῦν πραγματικά, πῶς νά χαίρονται τήν ζωή.

Ἐπισκέφτηκε καί τό μοναστήρι τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, τό safe home, τόν ξενώνα τῶν μεγαλύτερων ἀγοριῶν. Ἐνθουσιάστηκε, συγκινήθηκε, ἔνοιωσε μέσα του ποιό πραγματικά εἶναι τό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας, ποιός εἶναι ὁ ρόλος της καί ποιά ἡ ἀποστολή της στόν κόσμο. Ἔνοιωσε καί λίγο ἔνοχος γιά τήν προηγούμενη ἐπιφυλακτική στάση του καί ἕνα δάκρυ κύλισε ἀπό τά μάτια του. Πῆγε καί ἀγόρασε μεγάλη ποσότητα τροφίμων, καινούργια κρεβάτια καί στρώματα καί πολλά παιχνίδια γιά τά παιδιά. Ἤθελε καί αὐτός μέ τίς δικές του δυνάμεις νά συμβάλει καί νά νοιώσει καί αὐτός μέλος τῆς κοινωνίας τῆς χαρᾶς. Ἔκτοτε ὁ σεβασμός του, ἡ εὐγνωμοσύνη του καί ὁ θαυμασμός του γιά τόν γέροντα Ἀμφιλόχιο καί γιά τό ἐπιτελεσθέν ἔργο εἶναι ἔκδηλος καί συνεχής. Καί ἐνθαρρύνει ὅλους μας νά συνεχίσουμε καί ἐπαυξήσουμε τό μεγάλο, θεάρεστο καί «τρελό» ὅραμα τοῦ γέροντος Ἀμφιλοχίου πρός δόξαν Θεοῦ.

†Ο Νέας Ζηλανδίας Μύρων

Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής,

Χαίρετε εν Κυρίω πάντοτε!

Ως μάννα εξ Ουρανού ήρθε η δωρεά σας, πολύτιμη και αναγκαία όσο δεν φαντάζεσθε, δίνοντάς μας ανάσα ζωής και κουράγιο για τη συνέχιση του αγώνα. Δεν έχω λόγια ευχαριστίας προς την Αδελφότητα που εξακολουθεί να βοηθά και να στηρίζει το έργο του Θεού που με τη δική Του χάρη επιτελείται στην Ινδία. Ολόψυχα εύχομαι ο Κύριός μας να χαρίζει σε όλους υγεία κατ’ άμφω, ώστε να συνεχίζετε θεοφιλώς και θεαρέστως το σπουδαίο ιεραποστολικό έργο της Αδελφότητος.

Ζητώ πάνω από όλα την προσευχή όλων, ώστε να μας στηρίζει ο Θεός και να ευλογεί την ταπεινή μας προσπάθεια σε αυτή τη χώρα, όπου μας έταξε να διακονήσουμε, γιατί ας μην το ξεχνάμε: «ἐάν μὴ Κύριος οἰκοδομήσει οἶκον, εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντες».

Η ψυχή μου δοξολογεί και ευγνωμονεί τον Πανάγαθο Θεό για την αγάπη Του και την πρόνοια για τα παιδιά Του στην Ινδία, η οποία καθημερινά μάς αποκαλύπτεται με τρόπο θαυμαστό. Έτσι και τώρα εκεί που ταλάνιζα τη σκέψη μου κάνοντας λογαριασμούς και σχέδια πώς θα τα καταφέρουμε να ανταπεξέλθουμε στις συγκεκριμένες οικονομικές συγκυρίες, ήρθε η δωρεά της Αδελφότητος. Ένα απλό ευχαριστώ δεν περιγράφει της ψυχής την απέραντη ευγνωμοσύνη.

Ο άγιος Θεός να σας έχει καλά και να σας χαρίζει υγεία και πλούσια την ευλογία Του.

Αδελφή Νεκταρία