Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής,

Σας γράφουμε αυτές τις γραμμές, για να μοιραστούμε μαζί σας τα χαρμόσυνα γεγονότα στο Μαλάουι. Γνωρίζουμε όλοι μας πόσο σημαντικό είναι για την Oρθόδοξη Eκκλησία μας, να εγκαινιαστεί ένας ναός. Πόσο άγιο και πόσο ιερό είναι. Και αυτό το άγιο γεγονός έγινε πριν λίγες ημέρες εδώ σε τούτη την τριτοκοσμική χώρα του Μαλάουι. Πρόκειται για ένα ιστορικό γεγονός, βαρυσήμαντο και με πολύ μεγάλη πνευματική ωφέλεια για όλους μας. Αν σκεφτεί κανείς ότι για περίπου 2000 χρόνια δεν είχαν γίνει εγκαίνια σε Ορθόδοξο ναό σ΄ αυτή τη χώρα, καταλαβαίνετε τι τιμή αξιωθήκαμε. Οι ευλογίες πολλές. Το Άγιο Πνεύμα πλούσια έρχεται και μένει πια μόνιμα εδώ. Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία 5 χρόνια ξεκίνησαν να εγκαινιάζονται ναοί εδώ στο Μαλάουι.

Έτσι λοιπόν, ήρθε η ώρα να εγκαινιαστεί ο μεγάλος ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στην περιοχή Μπουτανιάμα. Τι ευλογία, Θεέ μου! Μαζεύτηκε ο κόσμος και μαζί με τον δραστήριο ιερέα τους, τον ιθαγενή π. Ιωακείμ, περίμεναν την άφιξή μας. Και ήμασταν εκεί πρωί-πρωί αρκετοί Μαλαουιανοί ιερείς μαζί με τα πολλά υλικά που χρειάζονται για τα εγκαίνια.

Η ακολουθία άρχισε και όλοι, γεμάτοι χαρά, έψαλλαν. Ο επίσκοπος βάζει τα άγια λείψανα μέσα στην αγία τράπεζα, την πλένει, την καθαγιάζει. Προηγείται η περιφορά έξω και γύρω-γύρω από τον ναό. Ο κόσμος ακολουθεί. Πρωτόγνωρα πράγματα γι΄ αυτούς! Μέσα στη ζούγκλα, ανάμεσα στις λασποκαλύβες τους, έχει χτιστεί ένας Ιερός Ναός και τώρα εγκαινιάζεται. Παρακολουθούν γεμάτοι δέος, συγκίνηση και περιέργεια. Οι ώρες κυλούν!

Βάζουμε πολλά ονόματα ζώντων και κεκοιμημένων μαζί με τα άγια λείψανα μέσα στην αγία τράπεζα. Δυνατές στιγμές! Αιωνία η μνήμη αυτών που την έχτισαν. Και αφού σφραγίζει ο επίσκοπος τα ιερά λείψανα, την μυρώνει με το Άγιο Μύρο. Όλοι οι ιερείς μαζί, με περισσή φροντίδα και αγάπη, την πλένουν και την αρωματίζουν. Και αφού μπαίνουν τα άμφια, ξεκινά έτσι σιγά-σιγά και η Θεία Λειτουργία. Μα οι ευλογίες δεν σταματούν εδώ…

Την ίδια μέρα έχει προγραμματιστεί και η χειροτονία του ιθαγενούς κατηχητή Βασιλείου εις διάκονον. Πόση χαρά έχουμε όλοι μας δεν περιγράφεται. Χειροτονείται λοιπόν και ο Βασίλειος και οι Xριστιανοί φωνάζουν: Άξιος! Άξιος!

Όλοι μας γνωρίζουμε πόσο χαρισματικός και αφοσιωμένος είναι ο καινούργιος μας διάκονος. Αγάπησε, με όλη του την καρδιά τον Χριστό και την Eκκλησία και θέλησε αμέσως να την υπηρετήσει. Η θυσία που έκανε ήταν μεγάλη, γιατί ενώ είχε καλή δουλειά, παραιτήθηκε ώστε να είναι ολόκληρος δοσμένος στην υπηρεσία του Χριστού και του πλησίον. Θέλει να διαδοθεί η Oρθόδοξη πίστη σε κάθε χωριό, πόλη και σε κάθε γωνιά αυτής της χώρας. Γι’ αυτό προσπαθεί πολύ. Και πάνω απ’ όλα, έχει καταλάβει ότι η προσευχή είναι αυτή που θα ελκύσει το Άγιο Πνεύμα, ώστε να φωτίσει τους ανθρώπους να γνωρίσουν την αγία πίστη μας. Έχει μάθει να λέει την ευχή, να κάνει μετάνοιες, να κάνει τον όρθρο, τον εσπερινό, παράκληση στην Παναγία. Απολαμβάνει να λέει την ευχή του Ιησού, και συνεχώς τον βλέπουμε με ένα κοσμποσχοινάκι στο χέρι.

Στη συνέχεια ο επίσκοπος ευλόγησε τα καζάνια με το φαγητό, το οποίο ήταν αρκετό για να φάει ολόκληρη η ενορία. Είχε μεγάλη χαρά το χωριό. Είχε γιορτή. Πώς μπορούσαμε να τους αφήσουμε νηστικούς; Κι αφού ευλογήθηκε το φαγητό, κάθισαν όλοι και έφαγαν και συζητούσαν ξανά και ξανά τα χαρμόσυνα γεγονότα της ημέρας.

Το συναίσθημα που βγαίνει πολύ δυνατό από τις καρδιές όλων μας είναι η ευγνωμοσύνη προς τον Τριαδικό Θεό. Οι καρδιές μας φωνάζουν. Σ΄ ευχαριστούμε, Θεέ μου. Σε ευχαριστούμε που και εδώ στο μακρινό Μαλάουι, διδάσκεται η πίστη, χτίζονται ναοί, αγιάζονται πλήθος αφρικανών αδελφών μας. Ανώτερο αγαθό από την Oρθόδοξη πίστη δεν υπάρχει. Και αυτή ανθίζει και καρποφορεί εδώ στο Μαλάουι, χάρη και στην συνεχή υποστήριξη της Αδελφότητας Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής. Μακάρι σύντομα να έχουμε κι άλλα τέτοια γεγονότα και να ζήσουμε παρόμοιες στιγμές χαράς και ευχαριστίας. Αμήν!

π. Ερμόλαος Ιατρού

Ο Άγιος Αχμέτ ή Αχμέδ έζησε τα τέλη του 17^ου αιώνα στην Κωνσταντινούπολη. Στο θρήσκευμα, όπως αποκαλύπτει το όνομά του, ήταν μουσουλμάνος. Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης στο νέο Μαρτυρολόγιό του μας πληροφορεί ότι είχε μια σκλάβα σύντροφο, ρωσίδα στην καταγωγή και χριστιανή στο θρήσκευμα, η οποία μετά από κάθε εκκλησιασμό επέστρεφε στο σπίτι, έχοντας αλλοιωθεί με θαυμαστό και συνάμα αντιληπτό τρόπο από τον αλλόθρησκο Αχμέτ. Αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ούτος έχων σκλάβαν Ρώσσαν συνεμίγνυτο με αυτήν, άφηνεν όμως αυτήν να πηγαίνη εις την Εκκλησίαν των Χριστιανών εἰς τας επισήμους ημέρας. Επειδή δε όταν εκείνη ήρχετο από την Εκκλησίαν, αυτός ησθάνετο ευωδίαν άρρητον απού έβγαινεν από το στόμα της, την ηρώτησεν τί τρώγει και μυρίζει έτζη;»^[1]. Αυτή του απάντησε ότι τρώει αντίδωρο και πίνει αγιασμό. Ο καλόπιστος και αγαθός άρχοντας Αχμέτ θέλησε με τα ίδια του τα μάτια να δει, να βιώσει, να αισθανθεί τί σημαίνει εν Χριστώ ζωή. Επέλεξε να παρευρεθεί στον πυρήνα της χριστιανικής ζωής, σε εκείνη την ακολουθία που έκανε την σύντροφό του να ευωδιάζει· στη Θεία Λειτουργία.

Κατά την διάρκεια του μυστηρίου παρατήρησε τον πατριάρχη να μοιράζει ευλογία σε μορφή ακτίνας. Έφτανε στα κεφάλια όλων των χριστιανών εκτός από το δικό του. Συγκλονισμένος, επιθύμησε να βαπτισθεί χριστιανός, όπερ και εγένετο. Έμεινε όμως για αρκετό καιρό κρυφοχριστιανός, μέχρι που «εις μίαν σύναξιν λογοτριβούντες οι μεγιστάνες ποίος άραγε να είναι μεγαλύτερος; και ερωτήσαντες και αυτόν, αυτός εφώναξεν όσον εδύνατο: μεγαλωτάτη από όλα είναι η πίστις των χριστιανών. Και ωμολόγησεν τον εαυτόν του χριστιανόν, και όλον το μυστήριον της ενσάρκου οικονομίας του Χριστού κηρύξας παρρησία, το μακάριον τέλος του μαρτυρίου εδέξατο»^[2] στις 3 Μαίου 1683.

Η μνήμη του Αγίου Αχμέτ τιμάται 24 Δεκεμβρίου εκάστου έτους.

Ιεραποστολή στους μουσουλμάνους

Ναι, ιεραποστολή και στους μουσουλμάνους, αφού τέτοια είναι η εντολή του Κυρίου: «μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη» (Ματθ.28,19). Το πρόβλημα δεν είναι, αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί, σε ποιους θα κάνουμε ιεραποστολή, ποιοι την αποδέχονται ή σε ποιους θα είναι καρποφόρα, αλλά ποιοι και με τί πνεύμα επιχειρούν να την προσφέρουν. Ο καλύτερος τρόπος ορθόδοξης μαρτυρίας είναι η Αγιότητα, η μίμηση Χριστού.

Ας δούμε όμως συγκεκριμένα τί στάση κράτησε ο Κύριος στη συναναστροφή του με τους αλλόθρησκους. Έμεινε έκπληκτος, επαίνεσε και κατένευσε στην έκκληση του εκατόνταρχου για τη θεραπεία του δούλου του· «ἀκούσας δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς ἐθαύμασε», και εφιστώντας την προσοχή όσων ήθελαν και θέλουν να λέγονται «δικοί του», «εἶπε τοῖς ἀκολουθοῦσιν· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐδὲ ἐν τῷ ᾿Ισραὴλ τοσαύτην πίστιν εὗρον.λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι πολλοὶ ἀπὸ ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν ἥξουσι καὶ ἀνακλιθήσονται μετὰ ᾿Αβραὰμ καὶ ᾿Ισαὰκ καὶ ᾿Ιακὼβ ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν,οἱ δὲ υἱοὶ τῆς βασιλείας ἐκβληθήσονται εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων»(Ματθ. 8,10-12). Ας μελετήσουμε επίσης την υπέροχη ιεραποστολική προσέγγιση της Αγίας φωτεινής της Σαμαρείτιδας: «εἰ ᾔδεις τὴν δωρεὰν τοῦ Θεοῦ, καὶ τίς ἐστιν ὁ λέγων σοι, δός μοι πιεῖν, σὺ ἂν ᾔτησας αὐτόν, καὶ ἔδωκεν ἄν σοι ὕδωρ ζῶν.»(Ιω. 4, 10) και ακόμα: «ἀλλ’ ἔρχεται ὥρα, καὶ νῦν ἐστιν, ὅτε οἱ ἀληθινοὶ προσκυνηταὶ προσκυνήσουσι τῷ πατρὶ ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ· καὶ γὰρ ὁ πατὴρ τοιούτους ζητεῖ τοὺς προσκυνοῦντας αὐτόν. πνεῦμα ὁ Θεός, καὶ τοὺς προσκυνοῦντας αὐτὸν ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν»(Ιω. 4, 23-24).

Αξίζει επιπροσθέτως να σημειώσουμε το όραμα του Πέτρου για την οικουμενικότητα του αποστολικού έργου(Πραξ. 10, 1-33) και την προτροπή του Φιλίππου από τον Κύριο για την προσέγγιση του Αιθίοπα(Πραξ. 8, 26-40).

Ας πάψουμε να κοιτάμε και να περιμένουμε από άλλους, ας στρέψουμε τούτο το επικριτικό βλέμμα, που έχουμε όταν αντικρίζουμε τους αλλόθρησκους, στον εαυτό μας. Ας θυμηθούμε τα ελεγκτικά λόγια του Ιησού που απηύθυνε προς τον Πέτρο όταν αυτός ασχολήθηκε με τον Ιωάννη λέγοντας «Κύριε, οὗτος δὲ τί;». Η απάντηση που πήρε ήταν: «ἐὰν αὐτὸν θέλω μένειν ἕως ἔρχομαι, τί πρὸς σέ; σὺ ἀκολούθει μοι»(Ιω. 21,20).

Όσον αφορά στην εχθρική στάση που δείχνουν οι μουσουλμάνοι απέναντι στις άλλες θρησκείες και ειδικότερα στην χριστιανική, προφέρω τους λόγους σύγχρονου ιεράρχη: «Εξ ονόματος του μίσους τους, δεν θα αλλάξουμε εμείς την πίστη μας», στην οποία καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει η αγάπη, η συγχωρητικότητα και η θυσία.

Η εκκλησιαστική ιστορία έχει διασώσει αρκετές προσπάθειες εκ μέρους των αγίων της πίστεώς μας για την προσέγγιση των μωαμεθανών. Εμείς, στο συγκεκριμένο άρθρο, θα ασχοληθούμε μόνο με δύο· του Αγίου Κυρίλλου (ενός εκ των φωτιστών των Σλάβων) και του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά^[3].

Συναντάμε τον Κωνσταντίνο τον φιλόσοφο (μετέπειτα άγιο Κύριλλο) το 855 μ.Χ. να αποστέλλεται από τον αυτοκράτορα Μιχαήλ τον Γ΄ στους Άραβες μωαμεθανούς, στην πόλη της Βαγδάτης^[4]. Εκεί ο Άγιος άνοιξε διάλογο και ασχολήθηκε με διάφορα θέματα όπως η καταπίεση των Χριστιανών, η Αγία Τριάδα, η στράτευση των Χριστιανών, οι φόροι που τους επιβάλλονταν και τα επιτεύγματα των Αράβων. Εμείς θα μνημονεύσουμε μόνο το πρώτο. «Όταν έφθασαν (ο Κωνσταντίνος και ο γραμματέας του στη Βαγδάτη), είδαν ότι στην εξωτερική πλευρά της πόρτας των σπιτιών, στα οποία κατοικούσαν Χριστιανοί, είχαν ζωγραφιστεί εικόνες δαιμόνων, οι οποίοι έκαναν μαγείες και μορφασμούς. Ρώτησαν τότε τον Φιλόσοφο: «Φιλόσοφε, τι σημαίνουν τα σχέδια αυτά;». Και εκείνος τους είπε: «Βλέπω πρόσωπα δαιμόνων και γι αυτό υποθέτω ότι μέσα στα σπίτια κατοικούν Χριστιανοί· δηλαδή οι δαίμονες δεν μπορούν να ζήσουν με αυτούς, αλλά βγαίνουν έξω, μακριά τους. Εκεί όμως που δεν υπάρχουν απ’ έξω από τα σπίτια  τα σχέδια αυτά, οι δαίμονες συγκατοικούν με τους ανθρώπους μέσα στα σπίτια»^[5](Η σχεδίαση των δαιμονικών αυτών παραστάσεων ήταν προφανώς μέτρο καταπιέσεως και εξυβρίσεως των Χριστιανών από μέρους των μωαμεθανικών αρχών).

Ακόμη, άξια αναφοράς είναι και η συναναστροφή (κατ’ ανάγκη) του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά με τους Μωαμεθανούς. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το 1354 ο Άγιος αιχμαλωτίστηκε από τους Τούρκους και οδηγήθηκε σε φυλακίσεις, προσβολές, βασανιστήρια και συνεχείς, δυσχερείς μετακινήσεις. Πιο συγκεκριμένα, «η σύλληψίς των πρέπει να συνέβη περί την 10 Μαρτίου 1354, αμέσως δε ωδηγήθηκαν στη Λάμψακο, και όλοι υπέστησαν δουλεία, απογύμνωσι και κακοποίησι «παντοδαπήν του σώματος». Ιδιαιτέρως εταλαιπωρήθηκε ο ιεράρχης λόγω του επισφαλούς της υγείας του και από την κακοποίησι υπέστη «των μελών πάρεσιν(Γρηγορίου Παλαμά, Προς την Εκκλησίαν 19)»»^[6]. Ωστόσο, ο Άγιος δεν πτοήθηκε αλλά «είχε συναίσθησι ιεραποστολής στην Ασία προς επαναευαγγελισμό του τόπου και πίστευε επίσης ότι ήταν έργο της θείας πρόνοιας το ότι μεταφέρθηκε αιχμάλωτος εκεί, όπου ζούσαν ανάμικτοι Χριστιανοί και Τούρκοι μουσουλμάνοι και μπόρεσε να μεταφέρει σ’ όλους το μήνυμα του Κυρίου Ιησού Χριστού»^[7].  Του δόθηκε η δυνατότητα μέσα από τις κακουχίες της αιχμαλωσίας να διαλεχτεί με τους Χιόνες, «ομάδα προσώπων, των οποίων η προσέλευσις παραμένει μυστηριώδης. Δύο είναι τα υπό των σημερινών μελετητών χρησιμοποιούμενα στοιχεία για τη λύσι του αινίγματος των Χιονών. Α) Η υποτιθέμενη μουσουλμανική προέλευσις του ονόματός των· αραβική ή περσική ή τουρκική, Β) η αιρετική θρησκευτική τοποθέτησίς των»^[8].

Μερικές αξιοθαύμαστες απόψεις του Αγίου Γρηγορίου σε σχέση με τον Μωαμεθανισμό είναι οι παρακάτω… Όταν ρωτήθηκε γιατί οι χριστιανοί δεν πιστεύουν στον Μωάμεθ και στο Κοράνι, ο Άγιος απάντησε: «Στο Ευαγγέλιο δεν υπάρχει τίποτε που να μη έχη προλεχθή και από τους θείους προφήτες· αν λοιπόν ήταν γραμμένο σ’ αυτό κάτι για τον Μωάμεθ, θα υπήρχε γραμμένο και στους προφήτες. Θα εύρης όμως γραμμένο και μη απαλειμένο, ότι θα έλθουν πολλοί ψευδόχριστοι και ψευδοπροφήτες, και θα παραπλανήσουν πολλούς»^[9]. Και συνεχίζει, όσον αφορά στον Μωάμεθ: «Υπάρχει και σε εσάς και σε εμάς συνήθεια, βεβαιωμένη από παλαιό χρόνο και νόμο, να μη παραδεχώμαστε τίποτε ως αληθινό χωρίς μαρτυρίες. Οι μαρτυρίες δε είναι διπλές ή από τα ίδια τα έργα και τα πράγματα ή από αξιόπιστα πρόσωπα. Ο Μωυσής λοιπόν επαίδευσε την Αίγυπτο με σημεία και τέρατα, έσχισε τη θάλασσα με ράβδο και την ένωσε πάλι, έβρεξε άρτον από τον ουρανό, αλλά τι χρειάζεται να ειπώ τα άλλα, αφού ο Μωυσής είναι και για σας αξιόπιστος; Διότι αυτός μαρτυρείται και από τον Θεό ως πιστός δούλος, αλλά όχι ως υιός ούτε ως Λόγος. Έπειτα κατά θείο πρόσταγμα ανέβηκε στο όρος και απέθανε και προστέθηκε στους προγόνους του. Ο Χριστός όμως, εκτός από τις πολλές και μεγάλες θαυματουργίες που επετέλεσε, μαρτυρείται και από τον Μωυσή αυτόν και από τους άλλους προφήτες, και μόνος ανά τους αιώνες αυτός λέγεται και από σας επίσης ότι είναι Λόγος του Θεού και μόνος στους αιώνες εγεννήθηκε χωρίς άνδρα, από παρθένο, και μόνος στους αιώνες αναλήφθηκε από τον Ελαιώνα στον ουρανό και διαμένει εκεί αθάνατος, όπως και σεις ομολογείτε. Γι’ αυτό λοιπόν εμείς πιστεύομε στον Χριστό και το Ευαγγέλιό του. Τον Μωάμεθ όμως δεν τον ευρίσκομε ούτε από τους προφήτες να μαρτυρείται ούτε κάτι θαυμαστό και αξιόλογο και οδηγητικό προς την πίστι να έχη επιτελέσει. Γι’ αυτό δεν πιστεύομε σ’ αυτόν ούτε στο από αυτόν προερχόμενο βιβλίο»^[10]. Και τελειώνω με τα εξής: «Έφθασε βέβαια ο Μωάμεθ, ξεκινώντας από την ανατολή, νικητής έως την δύσι του ηλίου, αλλ’ αυτό το επέτυχε με πόλεμο και μάχαιρα, με λεηλασίες και ανδραποδισμούς και ανθρωποκτονίες, των οποίων τίποτε δεν προέρχεται από τον αγαθό Θεό, αλλά είναι μάλλον παραδειγματικό θέλημα του εξ αρχής ανθρωποκτόνου. Τι δηλαδή, και ο Αλέξανδρος, ξεκινώντας από τη δύσι, δεν υπέταξε όλη την ανατολή; Αλλά και πολλοί άλλοι πολλές φορές με τις εκστρατείες των επεκράτησαν σε όλη την οικουμένη. Κανένα όμως γένος δεν εμπιστεύθηκε τις ψυχές του σε κάποιον απ’ αυτούς, όπως εσείς στον Μωάμεθ»^[11].

Εν κατακλείδι, σημειώνω κάποιες προτάσεις για την επικοινωνία που οφείλουμε να έχουμε όσοι προσεγγίζουμε τη θρησκεία αυτή με ιεραποστολικό σκοπό.

1. Για έναν ενδελεχή διάλογο, όχι μόνο με τους μουσουλμάνους αλλά και με κάθε άλλη θρησκεία η αίρεση, απαιτείται η από μέρους των ορθοδόξων γνώση τόσο της εμπειρικής όσο και της επιστημονικής ορθόδοξης θεολογίας.
2. Βασική προϋπόθεση αποτελεί η καλή γνώση της θρησκείας του Ισλάμ και του βασικού της βιβλίου, του Κορανίου. Αξιόλογο σε αυτή την περίπτωση είναι το σύγγραμμα του αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστασίου Γιαννουλάτου με τίτλο «Ισλάμ» (θρησκειολογική επισκόπηση)^[12].
3. Στην ιεραποστολική προσέγγιση ας μην διστάσουμε να επαινέσουμε τα καλώς κείμενα της θρησκείας αυτής, όπως άλλωστε έπραξε και ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, αναφωνώντας προς τους Οθωμανούς κατά την διάρκεια της τελετής μίας κηδείας τους: «ότι μεν καλόν το παρ’ υμων εκτός τελεσθέν οιδα»^[13]· σε μετάφραση: «γνωρίζω ότι ήταν καλό αυτό που ετελέσατε εκεί έξω» και ακόμα «εύγε».
4. Ο προαναφερθείς όμως λόγος συνοδευόταν συνετά με το «αλλά πάντως ο κριτής έχει και τη δικαιοδοσία να παράσχη συγγνώμη, και ως κριτής, και κατά τη δική σας θρησκεία, ολοκλήρου του γένους των ανθρώπων θα έλθη ο Χριστός. Επομένως προς εκείνον πρέπει να αναπέμπη κανείς αυτές τις βοές και τις ευχές. Άραγε και σεις αυτόν επικαλείσθε ως Θεόν, όπως κι’ εμείς, γνωρίζοντας ότι είναι αδιαίρετος του Πατρός ως έμφυτος Λόγος του;»^[14]. Έτσι, όπως και ο Άγιος Γρηγόριος, έχουμε την υποχρέωση να επιδεικνύουμε τα σφάλματά της πίστεώς τους και όχι εξ ονόματος μιας φαινομενικής μόνο αγάπης να τους εγκαταλείπουμε στην πλάνη τους.

^[1] http://www.diakonima.gr/2013/12/30/ (Π.Βασιλείου Καλλιακμάνη)

^[2] http://www.diakonima.gr/2013/12/30/ (Π.Βασιλείου Καλλιακμάνη)

^[3] Αναστασίου Γιαννουλάτου, Ισλάμ, εκδ.«Ακρίτας», Αθήνα 1975, σ. 39.

^[4] Ιωάννη Αναστασίου, Εις τον βίον Κωνσταντίνου, εκδ.«Επιστημονική Επετηρίδα της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ», Θεσσαλονίκη 1967, σελ. 62.

Αναστασίου Γιαννουλάτου, Έως εσχάτου της γης, εκδ.«Αποστολική Διακονία», Τίρανα 2008, σ. 132.

^[5] Θεοδρομία, Τριμηνιαία Έκδοση Ορθοδόξου Διαδαχής, Τεύχος 3, Ιούλιος-Σεπτέμβριος 1999.

^[6] Γρηγορίου Παλαμά, Έργα (Εισαγωγή, Παναγιώτη Χρήστου), εκδ.«Γρηγόριος ο Παλαμάς», Ε.Π.Ε., Θεσσαλονίκη 1994, σ. 59.

^[7] Γρηγορίου Παλαμά, Έργα (Εισαγωγή, Παναγιώτη Χρήστου), εκδ.«Γρηγόριος ο Παλαμάς», Ε.Π.Ε., Θεσσαλονίκη 1994, σ. 57.

^[8] Γρηγορίου Παλαμά, Έργα (Εισαγωγή, Παναγιώτη Χρήστου), εκδ.«Γρηγόριος ο Παλαμάς», Ε.Π.Ε., Θεσσαλονίκη 1994, σ. 63.

^[9] Γρηγορίου Παλαμά, Έργα (Εισαγωγή, Παναγιώτη Χρήστου), εκδ.«Γρηγόριος ο Παλαμάς», Ε.Π.Ε., Θεσσαλονίκη 1994, σ. 186.

^[10] Γρηγορίου Παλαμά, Έργα (Εισαγωγή, Παναγιώτη Χρήστου), εκδ.«Γρηγόριος ο Παλαμάς», Ε.Π.Ε., Θεσσαλονίκη 1994, σ. 205.

^[11] Γρηγορίου Παλαμά, Έργα (Εισαγωγή, Παναγιώτη Χρήστου), εκδ.«Γρηγόριος ο Παλαμάς», Ε.Π.Ε., Θεσσαλονίκη 1994, σ. 191.

^[12] Αναστασίου Γιαννουλάτου, Ισλάμ, εκδ.«Ακρίτας», Αθήνα 1975.

^[13] Γρηγορίου Παλαμά, Έργα (Εισαγωγή, Παναγιώτη Χρήστου), εκδ.«Γρηγόριος ο Παλαμάς», Ε.Π.Ε., Θεσσαλονίκη 1994, σ. 203.

^[14] Γρηγορίου Παλαμά, Έργα (Εισαγωγή, Παναγιώτη Χρήστου), εκδ.«Γρηγόριος ο Παλαμάς», Ε.Π.Ε., Θεσσαλονίκη 1994, σ. 203.

Κάθε άνθρωπος που γεννιέται σε αυτόν τον κόσμο έλκει την καταγωγή του από τον Θεό, αφού είναι δημιούργημα της αγάπης Του. Επομένως η Ορθοδοξία, η πραγματική οικογένεια του Θεού, είναι για τον κάθε άνθρωπο η φυσική του κατάσταση. Το να αναζητά κανείς τον Θεό είναι τόσο φυσικό όσο το να διψάει και να ψάχνει νερό ή να πεινά και να ψάχνει τροφή.

Ασφαλώς, οι Έλληνες έχουμε την ευλογία να έχουμε γεννηθεί σε τόπο Ορθόδοξο, σε τόπο «εμποτισμένο» με την αμώμητη Ορθοδοξία από τους πρώτους αποστολικούς χρόνους έως σήμερα. Αρκεί να σκεφτούμε ότι η Αγία Λυδία η Φιλιππησία, η οποία έλαβε το άγιο βάπτισμα το 49 μ.Χ. στον ποταμό Ζυγάκτη της Ανατολικής Μακεδονίας από τα χέρια του Αποστόλου Παύλου, είναι ο πρώτος κάτοικος της Ευρώπης που ασπάσθηκε τον Χριστιανισμό! Έτσι, έχουμε το προνόμιο από νηπιακής ηλικίας να τρεφόμαστε πνευματικά μέσα στην Εκκλησία.

Ωστόσο, στους ιεραποστολικούς τόπους τα πράγματα κινούνται αντίστροφα. Η έλξη προς τον Θεό που καίει ασίγαστα στις ψυχές των ανθρώπων γίνεται ο μαγνήτης και η μυστική φωνή που καλεί την Ορθόδοξη Εκκλησία στα βάθη της τροπικής ζούγκλας, για να αρθρώσει λόγο σωτήριο, να κηρύξει τον «Άγνωστο Θεό» που για αιώνες οι αδελφοί μας αναζητούν. Και επειδή τούτοι οι άνθρωποι διατηρούν ακόμη αγαθή προαίρεση, απλοϊκή σκέψη και ταπεινό φρόνημα, ομολογούν πολύ πιο αυθόρμητα και φυσικά την βεβαιότητα περί της υπάρξεως του Θεού.

Κυριαρχεί στη σκέψη και στην καρδιά μου η προ εξαετίας πρώτη συνάντηση με τους Ορθόδοξους Πυγμαίους στα βόρεια του Κογγό. Ένας λαός πανάρχαιος που ζει στα τροπικά δάση με ό,τι η φύση τού προσφέρει, πηγαία ευγενής και καλοκάγαθος. Όταν τους συνάντησα, δεν μου μίλησαν ούτε για προβλήματα ούτε για μελλοντικούς σχεδιασμούς. Η γλώσσα τους δεν γνωρίζει τον μέλλοντα ως χρόνο ρημάτων, στην διαλεκτό τους δεν υπάρχει «θα»! Χρησιμοποιώντας πάντοτε τον ενεστώτα στις συνομιλίες τους βιώνουν εμπράκτως το διαρκές παρόν του εκκλησιολογικού χρόνου, χωρίς σχεδιασμούς για το αύριο!

Προσπαθώντας να εμβαθύνω σταδιακά στον τρόπο σκέψης των Πυγμαίων ως ποιμενάρχης τους, με δέος αντιλαμβάνομαι ότι ο Θεός είχε προετοιμάσει το έδαφος τούτο καλά στις ψυχές των ανθρώπων. Η καθημερινή τους ζωή, πριν γνωρίσουν την Εκκλησία και φωτισθούν από το Άγιο Πνεύμα, δήλωνε αυτή την αναζήτηση. Οι Πυγμαίοι λάτρευαν, μεταξύ άλλων, και τον «άγνωστο Δημιουργό του κόσμου», τον Θεό που στη μοναδική στον κόσμο διάλεκτό τους αποκαλούν «Κούμπα». Σύμφωνα με την νοοτροπία τους η κτίση ανέκαθεν ήταν ιερή ως έργο του Κούμπα. Δεν μπορεί κανένας απέναντι σ’ αυτήν να φαίνεται αυθάδης. Η φύση δίνει όσο χρειάζεται ο καθένας για να ζήσει. Μεγάλο ατόπημα γι’ αυτούς είναι να σκοτώνεις το δάσος. Παίρνεις μόνον αυτό που χρειάζεσαι. Όσο είναι αναγκαίο για να καλύψεις τις ανάγκες σου, τίποτε παραπάνω. Το βάπτισμα του πρώτου Πυγμαίου στις όχθες του ποταμού Oubangui ήταν η απαρχή της Ορθόδοξης ιεραποστολής στο βόρειο Κογγό-Μπραζαβίλ. Οπως και της Αγίας Λυδίας στις όχθες του Ζυγάκτη…

Όλα αυτά προετοίμασαν το έδαφος, ώστε να ζητήσουν την Ορθοδοξία οι ίδιοι. Έψαχναν ακούραστα τον Πλάστη, τον ζήτησαν και τον βρήκαν. Η μέριμνά Του δηλώνει απερίφραστα ότι οι άνθρωποι της ζούγκλας, οι μικρόσωμοι Πυγμαίοι, είναι πραγματικοί αδελφοί μας που εισέρχονται στην Εκκλησία και μαζί μ’ εμάς ομολογούν και λατρεύουν τον Αναστάντα Χριστό.

Στη δική μας αγάπη και απόφαση εναπόκειται να φανερώσουμε σ’ αυτούς το πρόσωπο του Θεού. Με λόγους ζωής και έργα αγάπης, πνευματικά και υλικά. Μας αξίωσε ο Κύριος εδώ και αιώνες να διαλαλούμε την Ορθόδοξη πίστη Του στον κόσμο. Ας μη γυρνάμε την πλάτη στον Κυριακό λόγο «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη». Για να συνεχίζεται η διάδοση του Ευαγγελίου στα δύσβατα εκείνα μέρη της γης, η δική σας βοήθεια είναι εκείνη που ανασηκώνει, σαν άλλος Κυρηναίος, τον δρόμο του Σταυρού που κουβαλάει ο Χριστός μέσα στη ζούγκλα για ν’ αναστηθεί στα πρόσωπα των αδελφών μας. «Ἱλαρόν γὰρ δότην ἀγαπᾷ ὁ Θεός» (Β΄ Κορ. θ΄ 7)

† Ο Μπραζαβίλ & Γκαμπόν Παντελεήμων

Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής,

Ενώ καθόμουν και πάλι στο γραφείο μου και προγραμμάτιζα το πλάνο της ημέρας, μπήκε στον χώρο ξαφνικά ο υπεύθυνος του μαγειρείου για τα παιδάκια, στα οποία προσφέρουμε καθημερινά πρωινό και γεύμα. Στάθηκε μπροστά μου και με ευγένεια και ταπείνωση μού είπε: «Σεβασμιώτατε, μπήκαμε σε νέα εβδομάδα· σήμερα είναι Τετάρτη και δεν μας δώσατε ακόμα τα χρήματα για το επισιτιστικό πρόγραμμα. Ζητούμε τη συμβουλή σας για να μπορέσω κι εγώ να εξηγήσω στους προμηθευτές των απαραίτητων εφοδίων για την προετοιμασία του γεύματος και του πρωινού».

Μιλούμε για το επισιτιστικό πρόγραμμα των 350 παιδιών του νηπιαγωγείου και του δημοτικού του Αγίου Κλήμεντος, που βρίσκεται στον χώρο της Μητροπόλεώς μας. Καταλαβαίνει κανείς τη θέση μου!

Φυσικά δεν ήταν η πρώτη φορά, αφού δεν υπάρχει μόνιμη και σταθερή συμπαράσταση στο πρόγραμμα αυτό, δεδομένου ότι η Μητρόπολή μας έχει τόσα άλλα παρόμοια προγράμματα στα διάφορα ορφανοτροφεία και σχολεία μας.

Σε καμιά περίπτωση δεν θα αφήσουμε τα παιδάκια αυτά νηστικά, όσο κι αν δυσκολευόμαστε λόγω της γενικής οικονομικής κρίσης παγκόσμια, που μας επηρέασε τα τελευταία χρόνια σε όλους τους τομείς των δραστηριοτήτων μας. Πάντοτε φανερώνεται σε παρόμοιες περιπτώσεις η αγάπη, το έλεος και η άκρα συγκατάβαση του Κυρίου μας.

Είμαστε ευγνώμονες σε όλους όσοι έρχονται αγωγοί και μας στηρίζουν, ιδιαίτερα στον τομέα της παιδείας, με τα μικρά αυτά παιδάκια που προέρχονται από φτωχές οικογένειες ή είναι ορφανά. Γι’ αυτό σας παρακαλούμε να διαβιβάσετε σ’ όλους όσοι συγκινούνται και έρχονται πρόθυμα να μας συμπαρασταθούν στο επισιτιστικό μας πρόγραμμα για τα παιδάκια αυτά, που κάτω από άλλες συνθήκες θα έμεναν νηστικά. Σκεφθείτε ότι αυτό το φαγητό που τους προσφέρουμε είναι το μοναδικό φαγητό της ημέρας. Ξέρουμε ότι το βράδυ θα κοιμηθούν νηστικά! Γι’ αυτό και προσπαθούμε να βρούμε τρόπους και μέσα, ώστε το απόγευμα που φεύγουν να τους δίνουμε ένα σάντουιτς για βραδινό.

Θερμή μας παράκληση να μας ενισχύσετε για την ώρα με το ποσό των πέντε χιλιάδων ευρώ. Σας ευχαριστούμε και σας ευγνωμονούμε εκ των προτέρων.

Με ιεραποστολικούς χαιρετισμούς και θερμές ευχές,
† Ο Ναϊρόμπης Μακάριος

Ο Άγιος Νίκων, ο επονομαζόμενος «Μετανοείτε», σύμφωνα με τον συναξαριστή του Αγίου Νικοδήμου καταγόταν από την «χώραν των Αρμενίων»¹ και ήταν τέκνο πλούσιας οικογένειας. Έζησε τον 10^ο αιώνα μ.Χ. και το κατά κόσμον όνομά του ήταν Νικήτας². Η μελέτη του Λόγου του Θεού διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη ζωή του, αφού ύστερα από την ανάγνωση του παρακάτω χωρίου – το οποίο «μίλησε» στην καρδιά του και ανέπαυσε την ψυχή του- κατανόησε και αποδέχτηκε την κλίση του: «πᾶς ὃς ἀφῆκεν οἰκίας ἢ ἀδελφοὺς ἢ ἀδελφὰς ἢ πατέρα ἢ μητέρα ἢ γυναῖκα ἢ τέκνα ἢ ἀγροὺς ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός μου, ἑκατονταπλασίονα λήψεται καὶ ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσει» (Ματθ. 19:29).

Σε ύμνο της ακολουθίας του διαβάζουμε: «ἐγκατέλιπες πατρίδα γένος στοργήν, γεννητόρων μακάριε». Ακολούθησε την μοναχική ζωή εγκαταβιώνοντας αρχικά σε ένα μοναστήρι. Εκεί ασκήθηκε και διέπρεψε από κάθε άποψη στην αρετή.  Η νηστεία, η αγρυπνία, η προσευχή, η υπακοή, η σκληραγωγία και η λειτουργική ζωή αποτελούσαν για δύο ολόκληρα χρόνια τη ζωή του και έγιναν η καλύτερη προετοιμασία για το επόμενο βήμα, την ιεραποστολή.

Αφορμή στάθηκε η προσπάθεια του μεγιστάνα πατέρα του να τον ανακαλύψει για να τον προτρέψει-δελεάσει ώστε να εγκαταλείψει την αγγελική ζωή. Μπροστά στον κίνδυνο να καταστεί έκπτωτος της θείας χάριτος, απομακρύνθηκε από τη μονή της μετανοίας του και κινήθηκε προς την ερημήτικη ζωή. Ταυτόχρονα όμως δόθηκε και στην κηρυκτική διακονία, έχοντας το ερημητήριο του ως ορμητήριο³. Κήρυττε μετάνοια ως άλλος Ιωάννης Βαπτιστής κυριευμένος από τον ίδιο ζήλο, «ζῆλον τὸν τοῦ Προδρόμου».

Ο Θεός φρόντισε να ολοκληρώσει την αρχική του πίστη, όπως αναφέρει ο Ζηγαβινός : «Αν η αρχική πίστη οφείλεται στη διάθεση αυτού που πιστεύει, η βαθειά ριζωμένη, η εδραία και άσειστη πίστη είναι δώρο της θείας χάριτος. Το Άγιο Πνεύμα είναι αυτό το οποίο καλλιεργεί την πίστη. Η πίστη είναι μια φλόγα, μία δύναμη που μας ωθεί σε ομολογία του ευαγγελίου, στην αγωνία και στον αγώνα του κηρύγματος, στα παθήματα του μαρτυρίου, στο θάνατο αλλά και στην ανάσταση»⁴. Χαρακτηριστικά επιβεβαιώνει τα παραπάνω λόγια και ο θείος Παύλος γράφοντας: «ἐπίστευσα, διὸ ἐλάλησα» (Β΄ Κορ. 4:13). Εκείνος που πιστεύει αισθάνεται επιτακτικά την ανάγκη να λαλήσει, να διατρανώσει, να κηρύξει και στους άλλους την πίστη του, την αγάπη του πρώτα προς τον Θεό και έπειτα προς τους  συνάνθρωπους του, όπως έπραξε ο Άγιος Νίκων. Περιόδευσε την Κρήτη, την Πελοπόννησο και κατέληξε στη Σπάρτη όπου ίδρυσε μεγάλη μονή. Κοιμήθηκε το 998 μ.Χ. Η ακολουθία του βρίθει αναφορών για την αποστολική του δράση όπως: «Ὥσπερ, φαεινότατος ἀστήρ, ἐξ ἑώας Πάτερ ἐκλάμψας, πρὸς δύσιν ἔσπευσας, πάντας πρὸς μετάνοιαν, ποδηγετῶν τοὺς λαούς, τῷ φωτὶ τοῦ κηρύγματος», «τῷ Χριστῷ ἠκολούθησας, πόλεις καὶ τόπους συνεχῶς διαμείβων, μακάριε, οὐκ ἔχομεν ὧδε, βοῶν μετὰ τοῦ Παύλου, μένουσαν πόλιν, ἀλλὰ τὴν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμεν», «κηρύττων προέτρεπες, τοὺς λαοὺς εἰς ὑπόμνησιν, τῶν ἐπταισμένων, καὶ πρὸς βίου διόρθωσιν, ἐφ’ οἷς ἥμαρτον, ἱλεοῦντες τὸν Κύριον».

Η μνήμη του Αγίου Νίκωνος τιμάται 26 Νοεμβρίου εκάστου έτους.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Θείας πίστεως.
Χαίρει ἔχουσα ἡ Λακεδαίμων, θείαν λάρνακα, τῶν σῶν λειψάνων, ἀναβρύουσαν πηγὰς τῶν ἰάσεων, καὶ διασώζουσαν πάντας ἐκ θλίψεων, τοὺς σοὶ προστρέχοντας Πάτερ ἐκ πίστεως. Νίκων Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Μετάνοια και ιεραποστολή

Κήρυττε μετάνοια∙ η ευλογημένη συνήθεια του Αγίου Νίκωνος προσφέρει διδακτικά ένα ιδιαίτερο γνώρισμα ιεραποστολικής δράσεως. Σήμερα τα κηρύγματά μας – όσον αφορά στην ιεραποστολική προσέγγιση των ανθρώπων- είτε είναι απολογητικά σε σχέση με τις άλλες θρησκείες και ομολογίες είτε τονίζουν κάποιες αρετές όπως την αγάπη, την μακροθυμία κ.α. (χωρίς φυσικά να θέλουμε να πούμε ότι αυτές οι προσεγγίσεις είναι λανθασμένες ή μειοδοτούν σε σχέση με αυτή της μετανοίας).

Κήρυττε μετάνοια και μέσω αυτού του κηρύγματος έκανε ιεραποστολή. Παράδοξο στ’ αλήθεια… πώς είναι δυνατόν ένα τέτοιο κήρυγμα να έχει απήχηση στην ψυχή των ανθρώπων; Κι όμως∙ είναι και μάλιστα πολύ φυσικό, αφού καλούσε τις ψυχές να επανέρθουν στην φυσική τους κατάσταση, την προπτωτική τους σχέση με τον Δημιουργό τους, στην πλήρη ανάπαυσή τους, είτε αυτοί ήταν χριστιανοί είτε όχι. Ειδικά για αυτούς που δεν γνώρισαν τον νόμο του Θεού, εύστοχα μας ενημερώνει ο Άγιος Απόστολος Παύλος πως: «ὅταν γὰρ ἔθνη τὰ μὴ νόμον ἔχοντα φύσει τὰ τοῦ νόμου ποιῇ, οὗτοι νόμον μὴ ἔχοντες ἑαυτοῖς εἰσι νόμος, οἵτινες ἐνδείκνυνται τὸ ἔργον τοῦ νόμου γραπτὸν ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν, συμμαρτυρούσης αὐτῶν τῆς συνειδήσεως καὶ μεταξὺ ἀλλήλων τῶν λογισμῶν κατηγορούντων ἢ καὶ ἀπολογουμένων» (Ρωμ. 2:14-15). Σε μετάφραση: «Όσο για τα άλλα έθνη, που δε γνωρίζουν το νόμο, πολλές φορές κάνουν από μόνοι τους αυτό που απαιτεί ο νόμος. Αυτό δείχνει πως, αν και δεν τους δόθηκε ο νόμος, μέσα τους υπάρχει νόμος. Η διαγωγή τους φανερώνει πως οι εντολές του νόμου είναι γραμμένες στις καρδιές τους και σ’ αυτό συμφωνεί και η συνείδησή τους, που η φωνή της τους τύπτει ή τους επαινεί, ανάλογα με τη διαγωγή τους». Όσον αναφορά Στο αγαθό και πώς το αναγνωρίζει ο κάθε άνθρωπος, ο Άγιος Βασίλειος αναφέρει: «Ἑκάστου ἡμῶν ἐν τῷ κρυπτῷ ζυγός τίς ἐστι παρά τοῦ κτίσαντος ἡμᾶς ἐγκατασκευασθείς, ἐφ’ οὗ τὴν φύσιν τῶν πραγμάτων δυνατόν ἐστι διακρίνεσθαι… Οὐκ ἔστι σοι εἰπεῖν ἐν τῇ ἡμερᾳ τῆς κρίσεως, οὐκ ἠδεῖν τὸ ἀγαθόν. Προσφέρεταί σοι τὰ ἴδια τὰ ζυγὰ ἰκανήν παρεχόμενα διάκρισιν ἀγαθοῦ καὶ κακοῦ»⁵.  Αλλά και ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς θεωρεί την ατομική συνείδηση του καθενός «διδάσκαλον απαραλόγιστον», δηλαδή «αδιάψευστο διδάσκαλο»⁶.

Σχετικά, τώρα, με τη μετάνοια και τη σχέση της με την ιεραποστολή, ο ιερός Χρυσόστομος επισημαίνει: «Χθες μας παρέθεσε το τραπέζι ο Παύλος, σήμερα ο Ματθαίος, χθες ο σκηνοποιός, σήμερα ο τελώνης, χθες ο βλάσφημος, σήμερα ο άρπαγας, χθες ο διώκτης, σήμερα ο πλεονέκτης. Όμως ο βλάσφημος δεν έμεινε βλάσφημος, αλλ’ έγινε απόστολος και ο άρπαγας δεν έμεινε άρπαγας, αλλ’ έγινε ευαγγελιστής. Αναφέρω και την προηγούμενη κακία και την μεταγενέστερη αρετή, για να μάθης πόση είναι η ωφέλεια της μετανοίας, για να μην απελπισθής ποτέ για την σωτηρία σου. Οι διδάσκαλοί μας έλαμπαν πριν από την αμαρτία τους, αλλά κατόπιν έλαμψαν από την δικαιοσύνη τους, ο τελώνης και ο βλάσφημος, οι πιο καλοί καρποί της πονηρίας. Γιατί, τι είναι το τελωνείο; Αρπαγή νόμιμη, βία θαρραλέα, αδικία που έχει συνήγορο τον νόμο. Χειρότερος από ληστές είναι ο τελώνης. Τι σημαίνει τελωνείο; Βία που προβάλλει τον νόμο για υπεράσπισι, που έχει τον ιατρό δήμιο. Καταλάβατε αυτό που είπα; Οι νόμοι είναι ιατροί, κατόπιν γίνονται και δήμιοι, γιατί δεν θεραπεύουν την πληγή, αλλά την μεγαλώνουν. Τι σημαίνει τελωνείο; Αμαρτία αναίσχυντη, αρπαγή χωρίς πρόφασι, πράγμα χειρότερο από ληστεία. Ο ληστής τουλάχιστον ντρέπεται όταν κλέβη, ενώ αυτός μιλάει με παρρησία όταν αρπάζη. Και όμως! Ο Τελώνης αυτός έγινε αμέσως ευαγγελιστής. Πως και με ποιο τρόπο; «Προχωρώντας», λέγει, «ο Ιησούς είδε τον Ματθαίο να κάθεται στο τελωνείο και του λέγει, ακολούθησέ με» (Ματθ. 9:9). Πόση δύναμι έχει ο λόγος αυτός! Μπήκε μέσα του το αγκίστρι και στρατιώτη τον αιχμάλωτο  κατέστησε, χρυσάφι τον πηλό. Μπήκε μέσα του το αγκίστρι, «και αμέσως σηκώθηκε και τον ακολούθησε». Ήταν στο βάθος της κακίας, και ανέβηκε στην κορυφή της αρετής»⁷.

Και τελειώνει: «Κανείς, λοιπόν, ας μην απελπίζεται για την σωτηρία του. Δεν είναι φυσική η κακία, έχουμε τιμηθή με προαίρεσι και ελευθερία. Είσαι τελώνης; Μπορείς να γίνης ευαγγελιστής. Είσαι βλάσφημος; Μπορείς να γίνεις απόστολος. Είσαι ληστής; Μπορείς να λεηλατήσης τον παράδεισο. Είσαι μάγος; Μπορείς να προσκυνήσης Τον Κύριο. Δεν υπάρχει καμία αμαρτία που να μη σβήνεται με την μετάνοια. Γι’ αυτό ο Κύριος διάλεξε τους πιο καλούς καρπούς της πονηρίας, για να μπορή κανείς στο τέλος να απαλλάγή από την πονηρία»⁸.

Συνοψίζοντας, οφείλουμε οι ιεραποστολικώς εργαζόμενοι πρώτα να έχουμε ζήσει και να ζουμε εν μετανοία, γιατί η μετάνοια δεν είναι απόφαση στιγμής αλλά αποφασιστικός τρόπος ζωής. Έχουμε χρέος, έπειτα, να μιλούμε για την μετάνοια είτε σε χριστιανούς είτε σε κατηχουμένους, έχοντας υπόψη την ύπαρξη της συνειδήσεως και τη χάρη του Θεού.  Τέλος, επιβάλλεται να προβάλουμε παραδείγματα μετανοίας από την Αγία Γραφή, όπως οι Απόστολοι Πέτρος και Παύλος, ο Ζακχαίος, η ισαπόστολος Φωτεινή η Σαμαρείτιδα, αναδεικνύοντας έτσι την μετάνοια ως εφικτή και τον ιεραποστολικό τρόπο ζωής που την συνοδεύει ως ποθητό.

Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής,

Τον Σεπτέμβριο είχαμε την επίσκεψη ιατρών από την Κύπρο, υπό την καθοδήγηση και οργάνωση του Μητροπολίτου Κιτίου κ. Χρυσοστόμου, οι οποίοι και παλαιότερα μάς είχαν επισκεφθεί προσφέροντας τις ιατρικές τους υπηρεσίες στους φτωχούς ανθρώπους, που κατοικούν απομονωμένοι σε μακρινές αποστάσεις. Είναι μεγάλη αυτή η προσφορά, διότι λόγω καιρικών συνθηκών το κράτος δεν στέλνει γιατρούς σε αυτές τις περιοχές.

Τον περασμένο μήνα έγιναν κι άλλες βαπτίσεις στο νότιο μέρος της χώρας. Στη περιοχή Τουλιάρ, σε πολλά χωριά υπήρχαν κατηχούμενοι και με υπομονή περίμεναν τη μέρα που θα λάβουν τη χάρη του Θεού, το μυστήριο του βαπτίσματος. Όπως πάντα, οι μέρες του βαπτίσματος είναι μέρες πνευματικής χαράς και όλοι χαίρονται, μικροί και μεγάλοι, για την πνευματική τους αναγέννηση. Σε αρκετά χωριά όπου υπάρχει και ιερός ναός, έγιναν βαπτίσεις στην κολυμπήθρα, ενώ αλλού έγιναν στη θάλασσα ή σε ποτάμια. Ήταν μεγάλο γεγονός η μέρα αυτή και γιορτάστηκε πνευματικά και υλικά με πλούσια γεύματα. Στο τέλος πήραν όλοι τους λίγα δώρα, ρούχα που η αγάπη των χριστιανών μάς στέλνει από την Ελλάδα κατά διαστήματα.

Επίσης, με την ευλογία του Μακαριωτάτου Πάπα και Πατριάρχου κ.κ. Θεοδώρου, έγιναν και τα εγκαίνια του ναού της Αγίας Σκέπης της Θεοτόκου. Η ακολουθία των εγκαινίων ήταν μεν αρκετά μεγάλη αλλά πρωτόγνωρη για όλους τους ανθρώπους, εφόσον δεν γίνεται συχνά. Το εκκλησιαστικό σεμινάριο φέτος φιλοξενεί 15 φοιτητές, οι οποίοι ήρθαν από διάφορα μέρη της Μαδαγασκάρης. Το σεμινάριο αυτό προετοιμάζει τους μελλοντικούς ιερείς και κατηχητές που θα εδραιώσουν τις πολλές μας ενορίες που στερούνται ποιμένα. Η μεγάλη προσέλευση ανθρώπων στην Ορθοδοξία έχει δημιουργήσει πολλές ενορίες με αποτέλεσμα να στερούνται όχι μόνο εφημερίων αλλά και ιερών ναών. Ήδη με τη βοήθεια του Θεού και ευσεβών δωρητών βρίσκονται σε εξέλιξη δύο νέοι Ιεροί Ναοί και ελπίζουμε ότι σύντομα θα τελειώσουν και θα λειτουργήσουν. Εφέτος τον Ιούλιο, άλλο ένα σχολείο εγκαινιάστηκε σε μια μακρινή περιοχή. Ήταν και αυτό δωρεά ευσεβούς Χριστιανού από τη Θεσσαλονικη. Το ιεραποστολικό έργο είναι έργο του Θεού και ιδιαιτέρως του Αγίου Πνεύματος. Συμβαίνουν πολλές φορές περίεργα πράγματα που εμείς δεν τα ελπίζουμε ούτε καν τα φανταζόμαστε, είτε υλικά είναι είτε πνευματικά, κι έτσι προοδεύει η Εκκλησία προς δόξαν Θεού.

Πολλές φορές αντιμετωπίζουμε διάφορες δυσκολίες και προβλήματα, που ανθρωπίνως φαίνονται άλυτα, κατά θαυμαστό όμως τρόπο ο Θεός δίνει τη λύση, όπως λεει το Ευαγγέλιο «σὺν τῷ πειρασμῷ καὶ τὴν ἔκβασιν». Ας ευχηθούμε ο Θεός να παρουσιάσει κι άλλους εργάτες στον θερισμό του, διότι πράγματι οι εργάται είναι ολίγοι.

† Ο Μαδαγασκάρης Ιγνάτιος

Με την χάρη του Θεού και τις ευχές του Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρου, ο Σεβ. Μητροπολίτης Ειρηνουπόλεως κ. Δημήτριος ολοκλήρωσε ένα ακόμη Ορθόδοξο Σχολείο, αυτό του «Αγίου Ιακώβου» στην πόλη Κισάκι, στην Ανατολική Τανζανία, δωρεά ανώνυμου φίλου της Ιεραποστολής από τη Βόρεια Ελλάδα.

Παρόλο που ο Θεός ευλόγησε αυτά τα 14 χρόνια ιεραποστολικής εργασίας του Σεβασμιωτάτου στην Κεντρική και Ανατολική Τανζανία, έτσι ώστε μέχρι σήμερα να έχουν κτισθεί ή ανακαινισθεί εκ βάθρων από αυτόν άλλα επτά σχολεία, οι ανάγκες είναι ακόμη μεγάλες λόγω της αυξημένης και πλούσιας σε ευλογιά ιεραποστολικής καρποφορίας.

Από πολύ νωρίς το πρωί της Δευτέρας 10 Σεπτεμβρίου, άρχισαν να καταφθάνουν στο νεόδμητο σχολείο εκατοντάδες μαθητές, κυρίως από την πρωτόγονη φυλή των Μασάι, ιθαγενείς ιερείς της περιοχής, Ορθόδοξοι πιστοί, εκπαιδευτικοί, αλλά και δήμαρχοι, κοινοτάρχες, διευθυντές σχολείων και άλλοι επίσημοι της τοπικής αυτοδιοίκησης, ώστε να παραστούν στην τελετή αγιασμού του πρώτου Ορθόδοξου σχολείου στη νομαρχία του Μορογκόρο, σε μια νέα καρποφόρα ιεραποστολική προσπάθεια στην ανατολική Τανζανία, όπου η πλειοψηφία των κατοίκων είναι μουσουλμάνοι!

Ο Σεβασμιώτατος μετά την λήξη της ακολουθίας του αγιασμού, μιλώντας στη γλώσσα σουαχίλι, εξήρε τις προσπάθειες του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας σε κάθε γωνιά της αφρικανικής ηπείρου για ειρήνη, πρόοδο, μόρφωση, υγεία, ευημερία και αρμονική συμβίωση και ευχήθηκε σε εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς μία καλή, ευλογημένη και καρποφόρα σχολική χρονιά, για το καλό και την πρόοδο της Τανζανίας, αλλά και γενικότερα της αφρικανικής ηπείρου.

Στη συνέχεια, εις ένδειξη ευγνωμοσύνης, ο τοπικός βασιλιάς της φυλής των Μασάι, τίμησε με τη βασιλική τιμή τον Σεβασμιώτατο κ. Δημήτριο, ο οποίος σημειωτέον είναι ο πρώτος λευκός θρησκευτικός ηγέτης στην περιοχή του Μορογκόρο, που λαμβάνει αυτή την τιμή!

Τελειώνοντας θέλουμε να ευχαριστήσουμε, για μία ακόμη φορά τόσο το Δ. Συμβούλιο, όσο και τους δωρητές της Αδελφότητας Ορθόδοξου Εξωτερικής Ιεραποστολής για την συνεχή συμπαράσταση στο ιεραποστολικό μας έργο, εδώ στην ανατολική Τανζανία και να σας ενημερώσουμε ότι ήδη αγοράσθηκε το οικόπεδο, προκειμένου να χτίσουμε την 36η εκκλησία στην Τανζανία, αυτήν του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, που η Αδελφότητά σας προθυμοποιήθηκε να χρηματοδοτήσει και σας ευχαριστώ για μία ακόμη φορά για την διαρκή προσευχή και την συνεχή συμπαράσταση σας!

Ευχές για καλά και ευλογημένα Χριστούγεννα!

Εκ της Ιεράς Μητροπόλεως