Γουατεμάλα: Η χώρα των δασών

Μια ακόμη ιεραποστολική δράση πραγματοποιήθηκε φέτος τον Αύγουστο στην χώρα του λίκνου του πολιτισμού της φυλής των Μάγια, την Γουατεμάλα. Αναδυόταν μέσα μου μια ανάμνηση από παλαιότερη ομιλία για τον λαό των Μάγια ότι είναι άνθρωποι απλοί, ταπεινοί με το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ότι οικοδομούν τους ναούς τους εθελοντικά όλοι μαζί στην κοινότητα!

Ακόμη ότι είναι ένας πολύπαθος λαός περνώντας από μια ιστορική διαδρομή με την αποικιοκρατία τον 16ο αιώνα, την ανεξαρτησία του 1840 και με μια σειρά κοινωνικών αναταραχών που καταλήγουν σε εμφύλιο πόλεμο το 1960 και επιτέλους με την πολυπόθητη συνθήκη ειρήνης το 1996. Σήμερα ο μισός πληθυσμός της χώρας ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Όλα αυτά μας ώθησαν να γνωρίσουμε τον λαό αυτό και την χώρα του με την επίσκεψή μας αυτό το καλοκαίρι στα ορθόδοξα χωριά της.

Με τις ευλογίες του σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Μεξικού κυρίου Ιακώβου ξεκίνησε αυτή η προσπάθεια. Θα ήθελα ακόμη να επισημάνω ότι αυτό το ταξίδι δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί αν δεν επιλαμβανόταν το βάρος όλης της μέριμνας και του προγραμματισμού ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Άσσου κ. Τιμόθεο (Κολομβίας και Βενεζουέλας). Απέσπασε από την Επισκοπή του τα εξαίρετα πνευματικά του παιδιά και βοηθούς του τον πατέρα Ιερώνυμο και τον Γρηγόρη για να βοηθήσουν τόσο στο μεταφραστικό μέρος όσο και στην ομαλή λειτουργία του οφθαλμολογικού ιατρείου. Τους ευχαριστούμε όλους βαθύτατα για την τόσο σημαντική προσφορά τους στο έργο της ιεραποστολής στη Γουατεμάλα.

Η περιοδεία μας περιελάμβανε τα ορθόδοξα χωριά της Γουατεμάλας που βρίσκονται κοντά στα νότια σύνορα του Μεξικού. Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί σε αυτές τις περιοχές απαριθμούνται στις 300.000. Υπάρχουν 125 ενορίες οι οποίες διακονούνται από τον Επίσκοπο Σασίμων Όσιο, πέντε ιερείς και δύο διακόνους μόνο!

Φθάνοντας στην πρωτεύουσα της Γουατεμάλας μαζί με την συνεργάτιδα-εργαλειοδότρια Ευθυμία Ρεπάκη και αφού μας υποδέχθηκαν ο Επίσκοπος Σασίμων (Γουατεμάλας) Όσιος με την συνοδεία του και τους αδελφούς μας από την Κολομβία, κατευθυνθήκαμε προς τα βόρεια, στο Ορθόδοξο χωριό Αγκουακάτε (Aguacate) των 5.000 κατοίκων. Αποτελέσαμε μια ομάδα αποστολής με την υπέρμετρη φιλοξενία του Επισκόπου, που μας περιέβαλε στο περιβάλλον του ως μία οικογένεια. Όλοι υπηρετήσαμε έναν κοινό σκοπό: τη φροντίδα, θεραπεία και ανακούφιση των αδελφών μας της φυλής Μάγια. Η Ευθυμία, ο πατέρας Ιερώνυμος, ο Γρηγόρης και η δική μου συμμετοχή αποτέλεσαν τον πυρήνα της προσπάθειας αυτής όπου ο καθένας έβαλε την δική του σφραγίδα.

Από τις πρώτες επαφές επαληθεύτηκαν οι φήμες για την ταπείνωση, την απλότητα, την αγάπη και τη μεγάλη αγκαλιά των Μάγια! Με τη γνωριμία μας αυτή διεπίστωσαν ότι τώρα έχουν αδέλφια στην Ελλάδα και προσευχόμενοι θα συνεχίσουν στο εξής να συνδέονται μαζί μας. Είναι παρηγορητικό και ενθαρρυντικό όπως μας είπαν ότι στον αγώνα τους δεν νοιώθουν πλέον μόνοι. Το γεγονός της επίσκεψής μας χαροποίησε ιδιαίτερα τον Επίσκοπο Σασίμων Όσιο, ο οποίος επισήμανε ότι η αποστολή μας είναι η πρώτη που κατέφθασε από Ελλάδα.

Ο επόμενος σταθμός μας ήταν το χωριό Pebilpam. Μας υποδέχθηκαν με χαρά ο πατέρας Δανιήλ με την οικογένειά του και τους ενορίτες με στολισμένο τον προαύλιο χώρου του Ναού με σημαίες, μπαλόνια και πυροτεχνήματα. Παρατηρώντας καλά τους ανθρώπους στα μάτια, καθρεπτιζόταν ο καθημερινός τους μόχθος και η αγωνία της σκληρής επιβίωσης. Τους ακούσαμε, σκύψαμε στα προβλήματά τους και τους αγκαλιάσαμε αδελφικά!

Η υγεία δυστυχώς στη χώρα αυτή είναι ακριβή ιδιωτική υπόθεση. Γι’ αυτό όσα περιστατικά είχαν ένδειξη για χειρουργική επέμβαση, τα περισσότερα παρέμεναν ανεγχείρητα. Στους μεγαλύτερους κυρίως υπάρχει αναλφαβητισμός, στους άνδρες 30% και στις γυναίκες 60%.

Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η πορεία αναζήτησης των Μάγια προς τη μητέρα Ορθόδοξη Εκκλησία, καθότι στο παρελθόν ήταν Ρωμαιοκαθολικοί. Κομβικό ρόλο έπαιξε ένα σημαντικό πρόσωπο: ο πρώην Καθολικός ιερέας και γερουσιαστής Αντρές Γκιρόν (Andres Giron). Το έτος 1995 κατόπιν πρόσκλησης μιας μεγάλης ομάδα των Μάγια καταφθάνει στο Αγκουακάτε ως πνευματικός ηγέτης και ως ηγέτης του κινήματος αγροτικής μεταρρύθμισης. Με αυτές τις ιδιότητες παρείχε αφενός μεν την πνευματική αναγέννηση στην Ορθοδοξία και αφετέρου νομική βοήθεια για την ανάκτηση καταπατημένων περιουσιών των Μάγια. Το κίνημα αγροτικής μεταρρύθμισης ξεκίνησε με την υπεράσπισή του για τον επαναπατρισμό των αυτοχθόνων σε γη που τους αφαιρέθηκε βίαια. Γι’ αυτό τον αγώνα του φυλακίστηκε και έγινε απόπειρα δολοφονίας του 3 φορές, παρ’ όλο που ήταν με συνοδεία σωματοφυλάκων.

Σε μία συνέντευξή του αναφέρει: «Οι Μάγια είναι ο πιο θρησκευόμενος λαός που έχω γνωρίσει ποτέ. Έχουν τεράστια ανάγκη αγάπης για τον Θεό! Παρ’ όλο που είμαστε ανάξιοι, όταν επισκεπτόμαστε αυτά τα χωριά, χαίρονται τόσο πολύ που βλέπουν έναν ιερέα, που μας υποδέχονται στα γόνατά τους …με θυμίαμα! Είμαι τόσο υπερήφανος που τους υπηρετώ. Ως ιερεύς πρέπει να είσαι Άγιος, επειδή σε καλούν να είσαι Άγιος!» Περισσότερο από ένας απλός Ιερέας και κοινωνικός λειτουργός ήταν ένας πατέρας για τον λαό του. Αναπαύθηκε στις 18.2.2014. Ήταν στην καρδιά του και αυτός στην καρδιά τους. Ηγήθηκε υπηρετώντας τους άλλους και κέρδισε τις καρδιές τους γινόμενος ένας από αυτούς. Οδήγησε το πολύπαθο ποίμνιό του στην αγκαλιά της Ορθόδοξης Μητέρας Εκκλησίας το 2010. Ήταν τότε ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηναγόρας Μεξικού που άνοιξε με σοφία την πόρτα της Ορθοδοξίας σε χιλιάδες Μάγια!

Είναι αξιοθαύμαστο πως σε αυτό τον λαό μέσα από μια μαρτυρική ιστορική πορεία με επίπονο αγώνα και ακλόνητη πίστη αποκαλύπτεται ο Θεός! Πνευματικό ανάστημα του πατέρα Ανδρέα είναι ο επίσκοπος Σασίμων (Γουατεμάλας) Όσιος. Σήμερα ο αγώνας των λιγοστών ιεραποστόλων με τις συνεχείς περιοδείες στις 125 ενορίες της Γουατεμάλας είναι τιτάνιος! Ο Επίσκοπος Σασίμων Όσιος ανέφερε ότι παλαιότερα ως ιερέας διακονούσε 80 ενορίες. Λειτουργούσε καθημερινά σε άλλη ενορία μέχρι να ολοκληρωθεί ο κύκλος των 80 ενοριών. Κάθε δύο εβδομάδες οι ιερείς επισκέπτονται τις ενορίες για να λειτουργηθούν οι πιστοί Μάγια. Γι’ αυτό και τους υποδέχονται με πολλή χαρά, πυροτεχνήματα, μουσικές μπάντες και στολισμό των ναών με σημαίες και μπαλόνια. Γίνεται έκκληση προς τους ιερείς της Ελλάδας να στηρίξουν τον πνευματικό αγώνα των Ορθοδόξων αδελφών μας Μάγια.

Όμως ο χρόνος δυστυχώς μας προειδοποιούσε για την ολοκλήρωση της αποστολής μας. Οφείλουμε βαθιά ευγνωμοσύνη στον Επίσκοπο, την συνοδεία του και τον λαό του! Οι καρδιές μας πλημμύρισαν με αγάπη, θαυμασμό και συγκίνηση για όσα ζήσαμε μαζί τους. Μας μύησαν στη δική τους πνευματικότητα και την ατσάλινη αγωνιστικότητά τους χωρίς να υπολογίζουν το οδυνηρό κόστος της αναζήτησής τους προς την Αλήθεια!

Κατερίνα Αλεξάνδρου

Οφθαλμίατρος – Τακτικό μέλος της Αδελφότητας