Μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ καὶ τὶς εὐλογίες τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν Γουϊνέας κ. Γεωργίου καὶ Φλωρίνης κ. Θεοκλήτου, πραγματοποιήθηκε ἀπὸ 23 Μαΐου ἕως 9 Ἰουνίου 2017 ἱεραποστολικὴ ἐπίσκεψη στὴ Σιέρρα Λεόνε τῆς Δυτικῆς Ἀφρικῆς ἀπὸ κλιμάκιο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Φλωρίνης. Στὸ κλιμάκιο συμμετεῖχαν ὁ ὑποφαινόμενος, δύο μοναχὲς ἀπὸ τὴν ἱερὰ Μονὴ Ἁγίου Αὐγουστίνου Φλωρίνης καὶ ὁ κ. Κωνσταντῖνος Χριστομάνος, ὁμότιμος καθηγητὴς πανεπιστημίου ἐκ Θεσσαλονίκης.
Ἡ ἐπίσκεψη πραγματοποιήθηκε μετὰ ἀπὸ πρόσκληση τοῦ ἐκεῖ ἱεραποστόλου π. Θεμιστοκλῆ Ἀδαμοπούλου. Σκοπὸς τῆς ἀποστολῆς ἦταν ἡ προσφορὰ βοηθείας στὸ δύσκολο καὶ πολύπλευρο ἔργο ποὺ ἐπιτελεῖται ἐκεῖ καὶ εἰδικὰ ἡ κατάρτιση τῶν ἱερέων σὲ θέματα Τελετουργικῆς, δεδομένου ὅτι στὴ Σιέρρα Λεόνε δὲν ὑπάρχει ὀρθόδοξη λειτουργικὴ παράδοση, ἀφοῦ ἡ Ὀρθοδοξία ἔχει ζωὴ μόλις δέκα χρόνων.
Στὸ διάστημα τῆς εἰκοσαήμερης περίπου παραμονῆς μας προσπαθήσαμε, ὅσο μπορούσαμε, νὰ ἀνταποκριθοῦμε στὸν σκοπὸ τῆς ἐπισκέψεώς μας. Ἔγιναν ἀρκετὰ μαθήματα πρὸς τοὺς ἱερεῖς σὲ θέματα σχετικὰ μὲ τὴν ἀξία τοῦ ἱερατικοῦ λειτουργήματος, μὲ τὴν τέλεση τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν τοῦ Ἑσπερινοῦ, τοῦ Ὄρθρου καὶ τῆς Θείας Λειτουργίας, καθὼς καὶ τὴ γενικώτερη τάξη καὶ εὐπρέπεια τοῦ Ι. Ναοῦ. Ὀφείλω νὰ ὁμολογήσω ὅτι ὑπῆρξε μεγάλο ἐνδιαφέρον ἐκ μέρους τῶν ἰθαγενῶν ἱερέων.
Παράλληλα, οἱ μοναχὲς προσπάθησαν νὰ διδάξουν σὲ κυρίες πῶς νὰ ζυμώνουν πρόσφορα γιὰ τὴν τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας. Δυστυχῶς οἱ ἱερεῖς στὴν Ἀφρικὴ ἀναγκάζονται πολλὲς φορὲς νὰ λειτουργήσουν μὲ κοινὸ ψωμὶ (φραντζόλα) ποὺ ἀγοράζουν ἀπὸ φοῦρνο! Τοὺς ἔδειξαν ἀκόμα πῶς νὰ κάνουν τὰ κόλλυβα. Ἐπίσης ἀγοράσαμε μιὰ ραπτομηχανὴ, μὲ τὴν ὁποία ράψαμε καλύμματα γιὰ τὶς Ἅγιες Τράπεζες, στολὲς γιὰ ἱερόπαιδες καὶ ἄλλα ἐκκλησιαστικὰ εἴδη.
Ἐκτὸς ἀπ’ αὐτὰ ἔγιναν κηρύγματα σὲ ναούς, κατηχητικὰ μαθήματα σὲ συνάξεις τῆς νεολαίας καὶ διαλέξεις στὸ Παιδαγωγικὸ Κολλέγιο τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας ἀπὸ τὸν κ. Χριστομάνο.
Κατὰ τὴ διάρκεια τῆς παραμονῆς μας φιλοξενηθήκαμε στὸ Ὀρθόδοξο Ἱεραποστολικὸ Κέντρο ποὺ βρίσκεται στὴν πρωτεύουσα Freetown. Στὸ χῶρο αὐτὸ ἐκτὸς ἀπὸ τὰ κτήρια φιλοξενίας ὑπάρχει καὶ ναὸς τῶν Ἁγίων Κωνσταντίνου καὶ Ἑλένης, ὁ ὁποῖος κτίστηκε μὲ δωρεὰ ποὺ δόθηκε μέσω τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Συνδέσμου «Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός». Στεγάζεται ἐπίσης καὶ τὸ Κολλέγιο (Παιδαγωγικὴ Σχολὴ) ποὺ ἀναφέραμε προηγουμένως, ἕνα ἀξιόλογο ἵδρυμα τῆς Ἐκκλησίας μας μὲ ὑψηλὸ ἐπίπεδο σπουδῶν, στὸ ὁποῖο φοιτοῦν 135 περίπου σπουδαστές. Εἶναι ἐπίσης ὑπὸ ἀνέγερση καὶ νηπιαγωγεῖο μαζὶ μὲ οἰκοτροφεῖο γιὰ ἄπορα καὶ ἐγκαταλελειμμένα παιδιά.
Σὲ μιὰ ἄλλη περιοχὴ στὸ κέντρο τῆς πρωτεύουσας, τὸ Syke Street, ὑπάρχει τὸ δεύτερο Ὀρθόδοξο Κέντρο, ποὺ περιλαμβάνει τὸν Καθεδρικὸ Ναὸ τοῦ Ἁγ. Ἐλευθερίου, ὁ ὁποῖος ἔγινε μὲ δωρεὲς τῆς Ἀδελφότητας Ὀρθοδόξου Ἐξωτερικῆς Ἱεραποστολῆς, καθὼς ἐπίσης καὶ Σχολεῖο μὲ 2000 περίπου παιδιὰ Νηπιαγωγείου καὶ Δημοτικοῦ. Στὸν ἴδιο χῶρο ὑπάρχει καὶ σχολικὸ κτήριο μὲ 16 αἴθουσες, ποὺ ἔγινε μὲ δωρεὲς κυρίας ἀπὸ τὴν Ἀθήνα μέσω τῆς ἰδίας Ἀδελφότητος.
Τὸ τρίτο Κέντρο βρίσκεται στὸ Waterloo ποὺ ἀπέχει 20 χιλιόμετρα ἀπὸ τὴν πρωτεύουσα. Στὸ μέρος αὐτὸ ὑπάρχει ὁ ναὸς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου καὶ τοῦ Ἁγ. Μωυσέως τοῦ Αἰθίοπος, δωρεὰ κι αὐτὸς τῆς Ἀδελφότητας Ὀρθοδόξου Ἐξωτερικῆς Ἱεραποστολῆς Θεσσαλονίκης. Ἐκεῖ βρίσκεται ἡ δεύτερη σχολικὴ μονάδα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας, στὴν ὁποία φοιτοῦν ἄλλα 500 παιδιά. Στὸν ἴδιο χῶρο βρίσκονται μικρὰ σπιτάκια, στὰ ὁποῖα φιλοξενοῦνται ἀνάπηρα θύματα τοῦ ἐμφυλίου πολέμου, ποὺ ἔπληξε τὴ Σιέρρα Λεόνε κατὰ τὰ ἔτη 1991-2000.
Κατὰ τὴ διάρκεια τῆς παραμονῆς μας στὴ Σιέρρα Λεόνε κάναμε καὶ δύο σημαντικὲς ἐπισκέψεις. Ἡ μία ἦταν στὴ Σχολὴ Τυφλῶν Παιδιῶν, ἕνα κρατικὸ ἵδρυμα γιὰ τυφλὰ παιδιὰ, τὰ ὁποῖα ἐγκατέλειψαν οἱ συγγενεῖς τους. Τὰ παιδιὰ αὐτὰ φοιτοῦν στὴ Σχολὴ καὶ φιλοξενοῦνται σὲ οἰκοτροφεῖο ποὺ ὑπάρχει μέσα στὸ ἵδρυμα. Τὸ οἰκοτροφεῖο ἐνισχύεται μὲ τρόφιμα ἀπὸ τὴν ὀρθόδοξη ἱεραποστολή, μιὰ καὶ τὸ κράτος δὲν μπορεῖ νὰ καλύψει ὅλες τὶς ἀνάγκες του. Μᾶς συγκίνησαν πολὺ τὰ τυ-φλὰ παιδιὰ μὲ τὰ ὡραῖα τραγούδια τους, καθὼς καὶ μὲ τὶς εὐχαριστίες τους πρὸς ὅσους στέλλουν τρόφιμα ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα, ὅπως ἡ Ἀδελφότητα Ὀρθοδόξου Ἐξωτερικῆς Ἱεραποστολῆς. Ὁ π. Θεμιστοκλῆς πρότεινε στοὺς ὑπευθύνους νὰ ἀναλάβει τὴ διεύθυνση καὶ συντήρηση τῆς Σχολῆς ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.
Ἡ ἄλλη ἐπίσκεψη ἦταν σὲ μιὰ συνοικία τῆς πρωτεύουσας, τὴν Kroo bay, ποὺ θεωρεῖται ἀπὸ τὶς φτωχότερες καὶ πιὸ ὑποβαθμισμένες περιοχὲς τοῦ κόσμου. Ἡ ἐπίσκεψη αὐτὴ ἦταν μιὰ ἀπὸ τὶς συγκλονιστικότερες ἐμπειρίες τῆς ζωῆς μας. Οἱ συνθῆκες διαβιώσεως δὲν περιγράφονται. Οἱ ἄνθρωποι ζοῦν μέσα σὲ παράγκες, χωρὶς χώρους ὑγιεινῆς καὶ συστήματα ἀποχετεύσεως, μὲ ἀποτέλεσμα σ’ ὅλη τὴν περιοχὴ νὰ ὑπάρχει μιὰ ἀφόρητη δυσωδία. Θεωρεῖται ἡ «Ἀφρικὴ τῆς Ἀφρικῆς». Μὲ πολὺ δυσκολία καὶ προφυλάξεις περπατήσαμε στὰ λασπωμένα καὶ βρόμικα μονοπάτια της καὶ ἐπισκεφθήκαμε τὸ σχολεῖο καὶ τὴν κλινική, ποὺ ἦταν σὲ ἄθλια κατάσταση. Ἦταν ἀπίστευτα αὐτὰ ποὺ βλέπαμε. Ὅταν φύγαμε, εἴχαμε τὴν αἴσθηση ὅτι γυρίσαμε ἀπὸ τὴν κόλαση. Ὁ π. Θεμιστοκλῆς σκέφτεται νὰ ζητήσει ἀπὸ τὸ κράτος νὰ παραχωρήσει στὴν Ἐκκλησία μας τὸ σχολεῖο, γιὰ νὰ ἔχει τὴν εὐθύνη τῆς συντηρήσεως καὶ τῆς λειτουργίας του.
Πολλὲς ὑπῆρξαν οἱ ἐντυπώσεις καὶ οἱ ἐμπειρίες μας. Ζήσαμε τὸ θαῦμα τῆς γεννήσεως μιᾶς Ἐκκλησίας. Εἴδαμε πῶς ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ, χωρὶς τὰ ἀνθρώπινα ὑλικὰ μέσα ποὺ χρησιμοποιοῦν οἱ ἄλλες ὁμολογίες, ἑλκύει τὶς ψυχὲς στὴ μόνη ἀληθινὴ Ἐκκλησία, τὴν Ὀρθοδοξία, ὑπερνικᾶ ὅλα τὰ ἐμπόδια καὶ ἀνοίγει δρόμους, γιὰ νὰ διαδοθεῖ τὸ Εὐαγγέλιο.
Βλέποντας κανεὶς ἀπὸ κοντὰ αὐτὲς τὶς δυσκολίες, αἰσθάνεται χρέος νὰ προσεύχεται ἐντονώτερα γιὰ τὸ ἔργο τῶν ἱεραποστόλων μας καὶ νὰ τὸ ἐνισχύει μὲ κάθε τρόπο.
Ἀρχιμ. Ἐπιφάνιος Χατζηγιάγκου