Το κύριο χαρακτηριστικό του νερού είναι η ροή κι όταν το νερό ρέει, δύσκολα αναχαιτίζεται. Ακόμη και τα μεγαλύτερα φράγματα που οι άνθρωποι κατασκευάζουν μπορούν να φανούν αδύναμα, για να το σταματήσουν. Στην Παλαιά Διαθήκη, στο Βιβλίο της Γενέσεως, γίνεται αντιληπτό με τον εντονότερο τρόπο τι σημαίνει «κατακλυσμός».
Ωστόσο, το νερό έχει ένα ακόμη χαρακτηριστικό, την ενοποιητική του δύναμη. Θάλασσες, λίμνες και ποταμοί ενώνουν τόπους, επιτρέπουν τη διέλευση, μεταφέρουν γνώσεις και αγαθά, συμβάλλουν στη δημιουργία, στην πρόοδο, στην ενότητα. Ας θυμηθούμε επίσης το Βιβλίο της Γενέσεως, όπου το Πνεύμα του Θεού «ἐπεφέρετο ἐπάνω τοῦ ὕδατος» (Γεν. 1:2) κι έγινε η απαρχή της δημιουργίας του κόσμου.
Τα Θεοφάνεια σημαίνουν τον καιρό του αγιασμού των πάντων, ανθρώπου και κτίσεως, από τη χάρη του ενοποιητικού Πνεύματος. Βιώνοντας αυτήν την αλήθεια οδεύσαμε πριν από λίγες ημέρες και εμείς, οι Oρθόδοξοι της νεοφύτου Εκκλησίας του Κονγκό-Μπραζαβίλ, προς τις όχθες του ποταμού Κονγκό, για να μετάσχουμε στην ευλογία της κτίσεως. Πήγαμε στα νερά του ποταμού, που κατ’ εκείνη την ημέρα ήταν νοερά ο δικός μας ποταμός Ιορδάνης, στον οποίο όλοι αναβαπτισθήκαμε πνευματικά και είδαμε τον Χριστό, το Φως το Αληθινό που φωτίζει και αγιάζει κάθε άνθρωπο που έρχεται στον κόσμο. Ο «βασιλιάς-ποταμός Κονγκό», σύμφωνα με την έκφραση των ντόπιων, γίνεται ο βιβλικός ποταμός Ιορδάνης, που έρχεται ως τον αφρικανικό ισημερινό, καθώς το νερό δεν κάνει διακρίσεις, για να αρδεύσει ζησίδωρα τούτη την ορθόδοξη κοινότητα. Να, λοιπόν, πώς ο Επιφανείς Θεός συνάζει και ενδυναμώνει την Εκκλησία Του!
Βγήκαμε από τον Ναό της Αναστάσεως του Κυρίου, στην πρωτεύουσα της χώρας, έχοντας μεταλάβει του Σώματος και του Αίματος του Δεσπότου Χριστού, για να οδεύσουμε λιτανευτικά προς τις όχθες του δεύτερου μεγαλύτερου ποταμού του κόσμου. Οι λιτανείες των Ορθοδόξων έχουν χαρακτήρα ομολογιακό, μα συνάμα και διδακτικό, πόσο μάλλον για εμάς, εδώ στο Κονγκό-Μπραζαβίλ, αφού η περίοδος που ζούμε – από τότε που θεμελιώθηκε η τοπική Ορθόδοξη Εκκλησία έως σήμερα – θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί και «Αποστολική»! Άλλωστε, κύλισαν μόλις τριάντα δύο χρόνια από τότε. Βιώνουμε έτσι τον δικό μας πρωτοχριστιανικό αιώνα εν έτει 2017, και βρίσκομαστε συμβολικά στο δικό μας «32 μ.Χ.», με ό,τι αυτό σημαίνει εμπράκτως…
Αυτή είναι η δόξα της Εκκλησίας: ο Χριστός και τα φωτοφόρα παιδιά Του, που ομολογούν ακούραστα τον Ιησού Χριστό ως Σωτήρα και Λυτρωτή! Εδώ, οι λιτανείες μας διαφέρουν των αντιστοίχων της ευλογημένης πατρίδος μας, αφού επίσημη θρησκεία δεν υπάρχει. Εδώ, η λιτανεία μας περνά ανάμεσα από συμπολίτες μας, οι οποίοι είτε ασκούν τις παραδοσιακές θρησκευτικές πρακτικές, είτε ασχολούνται με τη μαγεία, είτε ανήκουν σε κάποια άλλη χριστιανική ομολογία, είτε βιώνουν το χάος κάποιας σέκτας (προσωποπαγούς «θρησκευτικής» ομάδος με χριστιανικό επικάλυμμα) πληγωμένοι εξίσου βαθιά από την προκατάληψη. Η λιτανεία των Θεοφανίων είναι μια συλλογική έκφραση της Αλήθειας του Τριαδικού Θεού μέσα σε μια κοινωνία σκλαβωμένη στη δεισιδαιμονία και την ανισότητα, σε μια κοινωνία που οι ευκαιρίες απουσιάζουν, σε μια κοινωνία που το ανθρώπινο πρόσωπο τις περισσότερες φορές χάνει την αξία του.
Ρίψαμε τον Τίμιο Σταυρό στα νερά του ποταμού Κογκό, στα νερά του δικού μας Ιορδάνη. Βλέπουμε και στον ποταμό Κογκό και στον Ιορδάνη πώς η κτίση παίρνει ζωή από τα νερά και πώς αυτά συνάμα ταξιδεύουν. «Τίς Θεὸς μέγας ὡς ὁ Θεὸς ἡμῶν; Σὺ εἶ ὁ Θεὸς ὁ ποιῶν θαυμάσια μόνος», ψάλλαμε κατά την επιστροφή μας στον Καθεδρικό Ναό της πρωτεύουσας. Μας υποσχέθηκε ο Χριστός ότι δεν θα μας αφήσει ορφανούς. Αυτό το βλέπουμε στην πομπή των Θεοφανίων, που κάθε χρόνο μεγαλώνει κι οι αδελφοί – “συνεπιβάτες” μας ολοένα πληθύνονται.
Αναζητούν οι αδελφοί μας το Φως! Κύριε, συνέχισε να μας δωρίζεις το Φως Σου κατακλύζοντας με την ορμή του Παναγίου Πνεύματος τόσο τις ψυχές των γηγενών, για να βιώνουν τις ουράνιες ευλογίες Σου, όσο και των ορθοδόξων Ελλήνων αδελφών μας, ώστε να μην ξεχνούν μέσα στις δίνες της ζωής την προσφορά της έμπρακτης αγάπης για τούτες τις αφρικανικές ψυχές, που μόλις γεύτηκαν τη λυτρωτική δύναμη του προσωπικού τους «Ιορδάνη ποταμού»!
† Ο Μπραζαβίλ Παντελεήμων
