Πριν από την έναρξη του Μυστηρίου του ιερού Βαπτίσματος, της ένταξης δηλαδή του νέου μέλους της Εκκλησίας σε Αυτήν, προηγείται η Ακολουθία της Κατηχήσεως με την ανάγνωση των εξορκισμών, την απόταξη του Σατανά από τον κατηχούμενο και την αποδοχή-ομολογία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού ως του Ενός και Μοναδικού Θεού. Ήδη από τα αρχαία χριστιανικά χρόνια, όπως βλέπουμε σε κείμενα των αγίων Πατέρων, ο κατηχούμενος έπρεπε να αφήσει την παλαιά του πλάνη, να απαρνηθεί το διάβολο συνειδητά, ώστε να βαδίσει προς το Άγιο Βάπτισμα εν Πνεύματι και Αληθεία. Στην ορθόδοξη πατρίδα μας, στον ευλογημένο τούτο τόπο που αναπνέει την Ορθοδοξία από τους Αποστολικούς ακόμη χρόνους, ίσως δεν αντιλαμβανόμαστε τη σπουδαιότητα του πρώτου και ουσιαστικού του μέρους που προηγείται του Βαπτίσματος, της Ακολουθίας της Κατηχήσεως.
Προσωπικώς έπρεπε να έρθω στον αφρικανικό ισημερινό, σ’ έναν τόπο που δεν είναι αμιγώς χριστιανικός, για να δω τα πράγματα “στην πράξη”. Σε μέρη που ή δεν έχουν ακούσει ποτέ για τον Χριστό ή αν έχουν ακούσει, άκουσαν, είδαν και έζησαν εσφαλμένα υπό το πρίσμα της αίρεσης και του σχίσματος. Τώρα λοιπόν που σημαίνουν Ορθόδοξα οι καμπάνες, καλημερίζουν δυναμικά την ευλογημένη σπορά του Ευαγγελίου σε αυτόν τον τόπο αναγγέλλοντας το δρόμο που οδηγεί στην Ενότητα, το δρόμο που οδηγεί στην Αλήθεια της Μιάς, Αγίας και Αδιαιρέτου Τριάδος.
Όσοι είναι έξω από την Εκκλησία ανήκουν στον εαυτό τους. Όσοι είναι συνειδητά ενταγμένοι σε Αυτήν, ανήκουν στο Χριστό. Δαιμονίζεται, λένε οι Πατέρες, αυτός που απελπίζεται. Αυτός που αρνείται το Χριστό και δε βρίσκεται σε κοινωνία με Αυτόν και την Αγία Εκκλησία Του, παρά μόνο με τον εαυτό του. Εδώ, στην Αφρική, όποιος συμπράττει με τον Σατανά μέσα από τις ανάλογες μυστικιστικές τελετές πάντα κινείται στο «εγώ» του, πάντα έχει συμφέρον, πάντα κάτι αναζητά για τον ίδιο. Είτε αυτό σημαίνει πλούτος, θέση ή κοινωνική αναγνώριση· είτε ακόμη είναι φθόνος, ζήλεια ή μίσος για τον άλλο, τη ζωή ή την πρόοδό του. Δεν είναι τυχαία η αναγνώριση που απολαμβάνουν οι μάγοι σε αυτές τις κοινωνίες, αναγνώριση που εδράζεται ενδόμυχα στο φόβο προς το «ισχυρό πνεύμα», που μόνον βλάπτει, ως και προς τους έχοντες τη δυνατότητα της επικλήσεως και της αποτελεσματικής επικοινωνίας μαζί του!
Οι αδελφοί μας που έρχονται στο Άγιο Βάπτισμα δεν είναι άγευστοι όλων αυτών που προανέφερα. Γνωρίζουν πάρα πολύ καλά τι σημαίνει μόνωση, τι σημαίνει ανάγκη υπεροχής, τι σημαίνει να πατήσει ο ένας τον άλλον, τι σημαίνει να συμπράττει κανείς με το διάβολο. Διότι κάποιοι, αν όχι οι περισσότεροι, ήλθαν σε επαφή με τέτοιες διαδικασίες, χωρίς να βρουν τη χαρά, την ελπίδα και τη γαλήνη στη ζωή τους, όπως οι ίδιοι ομολογούν. Έτσι, η απόταξη του Σατανά, πριν από το Βάπτισμα γίνεται καθοριστική πράξη στη ζωή του κατηχουμένου Αφρικανού, που θα επισφραγισθεί με τη χάρη του Παναγίου και Τελεταρχικού Πνεύματος κατά τη βάπτιση. Ως λειτουργοί του Βαπτίσματος στην Αφρική, ο καθένας μας έχει να θυμάται πώς τα δαιμόνια φρίττουν μπροστά στο σημείο του Σταυρού! Όλοι μας έχουμε εμπειρίες από νεοφώτιστους αδελφούς μας, οι οποίοι μπροστά στο καθαγιασμένο νερό του Βαπτίσματος άλλαξαν συμπεριφορά και μεταμορφώθηκαν σε αγρίμια, ηρεμώντας όμως μέσα στο ίδιο καθαγιασμένο νερό που πριν έκανε τα δαιμόνια να τρέμουν.
Αυτήν την εμπειρία βίωσα πριν λίγο καιρό, όταν η νεαρή και χαμογελαστή μέχρι την Ακολουθία της Κατηχήσεως γυναίκα άρχισε να δυσφορεί. Και τούτη η δυσφορία μετετράπη σε συσπάσεις του σώματος, άναρθρες κραυγές και πτώση στο έδαφος ενώπιον του καθαγιασμένου ύδατος, πριν την τρισσή κατάδυση. Επικαλούμενος στα μύχια της ψυχής μου το έλεος και τη δύναμη του Παναγάθου Θεού, επέμεινα στην είσοδο της ταλαίπωρης κοπέλας στο ιερό βαπτιστήριο. «Βαπτίζεται η δούλη του Θεού… εις το Όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». Κι ήταν τότε που είδα τους σπασμούς να εξαφανίζονται και τη γαλήνη να επανέρχεται! Όταν στο τέλος του ιερού Μυστηρίου ρώτησα την ευγενή και μορφωμένη γυναίκα να καταθέσει ενώπιον όλων τα όσα βίωσε λίγα λεπτά πριν, με παρρησία ομολόγησε πως ένιωσε να χάνεται σ’ ένα απόλυτο σκοτάδι πριν την είσοδο της στο αγιασμένο ύδωρ, ενώ ερχόμενη σε επαφή με αυτό αισθάνθηκε «λύτρωση από αόρατα δεσμά», όπως αυτολεξεί ανέφερε.
Ο Σατανάς αναπαύεται εκεί που ξεχνιέται ο Χριστός, εκεί που αφήνεται η Αγάπη. Οι κοινωνίες που ιεραποστολικά διακονούνται από τους ταπεινούς σκαπανείς του Ευαγγελίου του Χριστού γνώρισαν χιλιάδες ανθρώπινα θύματα ανά τους αιώνες, όπως θύματα της μαγείας, της δεισιδαιμονίας, της δουλείας, της άγνοιας, της αμάθειας, του πολέμου, του δυτικού πολιτισμού… Σε κάθε περίπτωση τα θύματα αυτά υπέφεραν από τις δυνάμεις εκείνες που είναι αντίθετες σε κάθε τι θεοκίνητο, κάθε τι ευλογημένο, δημιουργικό, πνευματικά προαγωγικό. Και είναι θαύμα του Τριαδικού Θεού η σπορά του Λόγου σε μια γη άνυδρη αγάπης στο διάβα των αιώνων, αγάπης αληθούς, που πηγάζει από το κενό Μνημείο του Αναστημένου Ιησού.
Υψώνοντας το βλέμμα προς τον Εσταυρωμένο Ιησού, προς Αυτόν που άπλωσε τα άχραντα χέρια Του στο ξύλο της Ζωής και ένωσε τα διεστώτα τούτου του κόσμου, παρακαλώ να συνενώσει τους αδελφούς της εκκλησιαστικής μας επαρχίας στην κοινή δοξολογία της Εκκλησίας «ἐν ἑνί στόματι καί μιᾷ καρδίᾳ», ώστε ενωμένοι στη μία πίστη και στην αληθινή αγάπη με όλους τους Ορθοδόξους ανά την Οικουμένη, να μεγαλύνουν το Πανάγιο Όνομά Του και να ζουν μέσα στο άσβεστο Φως της Χάριτος.
† Ο Μπραζαβίλ & Γκαμπόν Παντελεήμων
