Από την ημέρα που ο Έμπολα κτύπησε την πόρτα της Δυτικής Αφρικής, οι λίγες αεροπορικές εταιρίες που πετούσαν για εκεί περιόρισαν κατά πολύ τις πτήσεις τους. Άλλες θεώρησαν καλό να σταματήσουν εντελώς τα δρομολόγια προς Δυτική Αφρική, είτε γιατί τα πληρώματα καμπίνας αρνούνταν να θέσουν τον εαυτό τους στον κίνδυνο της επιδημίας, είτε γιατί μειώθηκε η ζήτηση, είτε γιατί φοβήθηκαν μήπως μεταφέρουν την επιδημία στα πιο ανεπτυγμένα κράτη!

Έτσι για την Freetown, πρωτεύουσα της Σιέρρα Λεόνε, υπάρχουν ελάχιστες επιλογές πρόσβασης από την Ευρώπη. Μετά από ταξίδι 24 ωρών, έχοντας στις αποσκευές μου εκτός από τα εκκλησιαστικά είδη, τα πρόσφορα και το νάμα, την προστασία του Θεού και την αγάπη, τις ευχές και τις ευλογίες του Μακαριωτάτου Πάπα και Πατριάρχου μας κ.κ. Θεοδώρου Βʹ, έφτασα στη Freetown, κάτω από καταρρακτώδη τροπική βροχή. Στην είσοδο του μικρού κτηρίου αφίξεων του αεροδρομίου, μας περίμεναν ιατροί και νοσηλευτές, μας μέτρησαν τη θερμοκρασία, εξέτασαν τα βιβλιάρια εμβολιασμών, που επιβεβαίωναν ότι είμαστε εφοδιασμένοι με τα απαραίτητα εμβόλια (κίτρινου πυρετού, μηνιγγίτιδας κ.λπ.) και μας ζήτησαν να συμπληρώσουμε ειδική φόρμα με τα προσωπικά μας στοιχεία και λεπτομέρειες για το πού θα καταλύσουμε, πού θα μετακινηθούμε, ποιους θα συναντήσουμε και πώς θα μπορούν να επικοινωνήσουν οι αρχές μαζί μας ανά πάσα στιγμή. Ο ήλιος είχε αρχίσει ήδη να δύει και το σούρουπο έδωσε μεγαλύτερη έμφαση στην κατάθλιψη και την παγωμάρα των ανθρώπων. Παντού υπήρχε η αίσθηση των μεγάλων προβλημάτων που δημιούργησε στη χώρα η θανατηφόρα επιδημία.

Πέρασα αρκετά εύκολα από τις τυπικές διαδικασίες, και στην έξοδο με περίμενε ο οδηγός της Ιεραποστολής, που είχε φτάσει από το πρωί στο αεροδρόμιο. Εδώ υπάρχει μία ιδιαιτερότητα. Το αεροδρόμιο βρίσκεται στην μια άκρη του κόλπου και η πρωτεύουσα στην άλλη, όμως δεν υπάρχει δρόμος που να συνδέει τα δύο, παρά μόνο ένα σαπιοκάραβο με δύο δρομολόγια ημερησίως. Αν κάποιος θελήσει να πάει οδικώς στην ενδοχώρα, πρέπει να διανύσει απόσταση 350 χιλιομέτρων, διασχίζοντας περιοχές υψηλού κινδύνου με πολλά κρούσματα Έμπολα.

Έτσι περιμέναμε στην αποβάθρα μέχρι τις 9 το βράδυ που θα σάλπαρε το καράβι. Αν δεν περιμέναμε στη σειρά, μπορούσε να μην καταφέρουμε να επιβιβαστούμε και να περιμένουμε το επόμενο δρομολόγιο τα ξημερώματα. Ζέστη, υγρασία, σκοτάδι. Γύρω μας να περιφέρονται δεκάδες επαίτες, ανάπηροι κλπ. Όλοι να ζητάνε βοήθεια. Δεν πρόλαβε καλά-καλά η χώρα να ορθοποδήσει από τον εμφύλιο και ήρθε ο Έμπολα να την αποδεκατίσει. Δόξα τω Θεώ, καταφέραμε και επιβιβαστήκαμε. Μετά από μία ώρα ταξίδι, φτάσαμε στον προορισμό μας. Στην αποβάθρα με περίμενε ο π. Θεμιστοκλής και οι συνεργάτες του. Στο δρόμο βαθύ σκοτάδι και ερημιά. Λόγω της επιδημίας τα πάντα κλείνουν υποχρεωτικά στις 6 το απόγευμα.

Απολύμανση βρέφους από την υπηρεσία πρόληψης κατά του Ebola (CC-BY United Nations Photo)
Απολύμανση βρέφους από την υπηρεσία πρόληψης κατά του Ebola
(CC-BY United Nations Photo)

Ενημέρωση για την πορεία του Ιεραποστολικού έργου

Με το φως της ημέρας λίγη ζωή ξανάρχισε δειλά-δειλά να εμφανίζεται στην πόλη. Ο π. Θεμιστοκλής με ενημέρωσε για τις δραστηριότητές του, για τα έργα και ιδιαίτερα για τα έκτακτα προγράμματα που ξεκίνησε λόγω του Έμπολα. Διανομή τροφίμων, φαρμάκων, ενημερωτικών φυλλαδίων κλπ. Το σημαντικότερο η ανέγερση ορφανοτροφείου για να βρουν καταφύγιο τα παιδιά που ορφάνεψαν εξαιτίας του Έμπολα.

Εκεί, είχα την ευκαιρία να περιδιαβώ τα πολλά έργα, που χρηματοδότησε η Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής στην πόλη αυτή, για να στηρίξει τη νεότευκτη Ιεραποστολή μας, και για τα οποία σάς είμαστε ευγνώμονες.

Χειροτονία κληρικών

Κατά την διάρκεια της πανηγυρικής Θείας Λειτουργίας τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος, με την κανονική άδεια της Α.Θ.Μ. του Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. Θεοδώρου, χειροτόνησα πρεσβύτερο τον Διάκονο Αλέξανδρο Καμάρα και Διάκονο τον κατηχητή Κυριάκο Κορόμα. Ο Κυριάκος αποφοίτησε την περασμένη χρονιά από την Πατριαρχική Σχολή Αγίου Αθανασίου στην Αλεξάνδρεια και μετά επέστρεψε στην πατρίδα του για να βοηθήσει τον π. Θεμιστοκλή στο θεάρεστο έργο του, μοιράζοντας με τους συμπατριώτες του όλες τις γνώσεις και τις εμπειρίες που αποκόμισε στην Αλεξάνδρεια. Η νεολαία μας ήταν πολύ χαρούμενη, γιατί ένα δικό τους παιδί χειροτονείτο Διάκονος. Τόση μεγάλη ήταν η χαρά τους που ξέσπασαν σε επευφημίες και χειροκροτήματα. Μετά τις νουθεσίες προς τους νέους κληρικούς, μεταξύ άλλων τόνισα την ηρωική στάση του π. Θεμιστοκλή κατά τη διάρκεια της επιδημίας, που παρέμεινε επί των επάλξεων, αψηφώντας τον κίνδυνο, για να στηρίξει το ποίμνιό του.

Λίγες μέρες μετά, κατά την διάρκεια της Θείας Λειτουργίας που τέλεσα στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, χειροτόνησα πρεσβύτερο τον Διάκονο Κυριάκο Κορόμα και χειροθέτησα πνευματικούς τον π. Ελευθέριο Έντμονσον και τον π. Βάιο Χονσίλε.

SL3

Κατάθεση θεμέλιου λίθου

Στη Θεία Λειτουργία παρών ήταν και ο Υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας, που στη σύντομη προσλαλιά του αναφέρθηκε στο μεγάλο ανθρωπιστικό έργο που επιτελεί η Ορθόδοξη Εκκλησία στη χώρα και τόνισε πως ο Πρόεδρος της Σιέρρα Λεόνε για πρώτη φορά έδωσε άδεια ανέγερσης Ορφανοτροφείου και αυτό το έπραξε λόγω της εμπιστοσύνης που τρέφει στην Ορθόδοξη Εκκλησία, που απέδειξε όλα αυτά τα χρόνια πως πάντοτε βρίσκεται ανιδιοτελώς στο πλευρό του δοκιμαζόμενου ανθρώπου. Ακολούθησε η κατάθεση του θεμέλιου λίθου του ορφανοτροφείου στον προαύλιο χώρο του Ιερού Ναού Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.

Γεύμα αγάπης

Ακολούθησε γεύμα αγάπης για όλο το εκκλησίασμα στην αυλή της Ορθόδοξης Ακαδημίας. Εκεί είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω με το διδακτικό προσωπικό της Ακαδημίας και να ενημερωθώ για την πρόοδο των φοιτητών, αλλά και για το μελλοντικό πρόγραμμα σπουδών και λειτουργίας της Ακαδημίας.

Αργά το απόγευμα, έγινα μάρτυρας ενός κρούσματος Έμπολα στην κεντρική πλατεία της πόλης. Μια νεαρή κοπέλα προσπαθούσε να ισορροπήσει με τη βοήθεια δύο νέων και συνεχώς έκανε εμετούς στο δρόμο. Καθαρά συμπτώματα Έμπολα. Kάποιοι προσπαθούσαν να βοηθήσουν, ζητούσαν βοήθεια για να την μεταφέρουν στο νοσοκομείο. Ένας πανικός. Στεναχωρήθηκα που είδα τόσο κόσμο να είναι τόσο κοντά σε ύποπτο κρούσμα της επιδημίας και παράλληλα προβληματίστηκα τι είναι πιο ανθρώπινο: η συμπαράσταση στον ασθενή ή η τήρηση των αυστηρών οδηγιών που λένε να σταθείς μακριά και να ειδοποιήσεις άμεσα τις αρμόδιες αρχές; Δυστυχώς έτσι εξαπλώνεται η επιδημία: πολλοί φοβούνται ότι θα γίνουν προδότες, αν αναφέρουν κάποιο περιστατικό στις αρχές, άλλοι αψηφούν τον κίνδυνο…

SL2

Αναχώρηση από Σιέρρα Λεόνε

Η ώρα της αναχώρησης έφτασε. Η πτήση ξεκινούσε στις 4 το απόγευμα. Το καράβι έφευγε στις 8 το πρωί. Δεν το προλάβαμε. Υπήρχαν δύο επιλογές. Να ταξιδέψουμε με μικρό ταχύπλοο ή να ξεκινήσουμε οδικώς. Με το ταχύπλοο 30 λεπτά, οδικώς 4 ώρες. Ο π. Θεμιστοκλής δεν εμπιστευόταν το ταχύπλοο. Προσωπικά δεν εμπιστευόμουν το αυτοκίνητο και την ενδοχώρα. Κάναμε προσευχή να μας φωτίσει ο Θεός να επιλέξουμε το καλύτερο.

Tελικά αποφασίσαμε να πάρουμε το ρίσκο. Ο καπετάνιος μάς εφοδίασε με το απαραίτητο σωσίβιο και ξεκινήσαμε. Η απόσταση 18 ναυτικά μίλια. Η θάλασσα ήρεμη. Ο ουρανός συννεφιασμένος. Στα μέσα της διαδρομής ακούστηκε ένας κρότος και αμέσως μειώθηκε η ταχύτητα. Μας διαβεβαίωσαν πως δε συμβαίνει κάτι, απλά χάλασε η κεντρική μηχανή και θα συνεχίσουμε με την εφεδρική με χαμηλότερη ταχύτητα. Πάλι καλά. Οι περισσότεροι επιβάτες τρομοκρατήθηκαν. Αισίως με την βοήθεια του Αγίου Νικολάου φτάσαμε στην απέναντι όχθη.

Στο αεροδρόμιο έλεγχος μην τυχόν και έχουμε πυρετό. Χαρτιά, φόρμες, στοιχεία. Μπορεί και να μας έλεγξαν 6 φορές μέχρι να επιβιβαστούμε στο αεροπλάνο. Μόλις πέρασα από τον έλεγχο διαβατηρίων, μια αστυνομικός μού είπε πως πρέπει να πάω στο χώρο φόρτωσης των αποσκευών γιατί κάτι παράξενο είδαν στις βαλίτσες μου. Προσπαθούσα να σκεφτώ τι ήταν το παράξενο και τελικά ήταν το θυμίαμα και τα καρβουνάκια που είχα μαζί μου για την Γουινέα και την Ακτή Ελεφαντοστού. Τέλος καλό, όλα καλά. Στον τελευταίο έλεγχο για πυρετό πριν επιβιβαστούμε στο αεροπλάνο, κατέγραφαν την ένδειξη στην κάρτα επιβίβασης, την οποία έπρεπε να επιδείξουμε στην άφιξη για να δουν ότι η θερμοκρασία μας ήταν η ίδια.

Συνεχίζεται…

† Ο Γουινέας Γεώργιος

60 χρόνια μετά: Εκδήλωση μνήμης Αγίων Ιεραποστόλων