Σε λίγες ημέρες συμπληρώνεται ένας χρόνος από την άφιξή μου στην νεοσύστατη Ιερά Επισκοπή Μπραζαβίλ και Γκαμπόν. Ένας χρόνος μαθητείας στις αρχές και τις νοοτροπίες των κονγκολέζων αδελφών, ένας χρόνος αγωνίας για την πνευματική πρόοδό τους σύμφωνα με την ορθόδοξη διδασκαλία και παράδοση, ένας χρόνος εξαντλητικής έντασης για την – σύμφωνα με τους Ιερούς Κανόνες, τις Πατριαρχικές Διατάξεις της Δευτεροθρόνου Εκκλησίας των Αλεξανδρέων και τη νομοθεσία των χωρών του Κονγκό-Μπραζαβίλ και της Γκαμπόν- διοικητική ανασυγκρότηση της Επισκοπής. Και ένας χρόνος συνειδητής σιωπής, ως απάντηση ποιμαντικής ευθύνης σε εξαιρετικά απερίσκεπτα και επικίνδυνα για τη συνοχή της νεοπαγούς τοπικής Εκκλησίας εξωτερικά κτυπήματα… Όμως ζει Κύριος «ο ποιών θαυμάσια μόνος»!
Συνάντηση με τους Ορθόδοξους Πυγμαίους
Τούτο τον χρόνο βίωσα τα εντονότερα συναισθήματα της ζωής μου και τον μυστικό τρόπο των απαντήσεων του Θεού στα μύχια της ψυχής. Κυριαρχεί στην σκέψη η πρώτη συνάντηση με τους ορθοδόξους Πυγμαίους στα βόρεια του Κονγκό. Ένας λαός πανάρχαιος που ζει στα τροπικά δάση με ό,τι η φύση τού προσφέρει, πηγαία ευγενής και καλοκάγαθος. Όταν τους συνάντησα για πρώτη φορά, δε μου μίλησαν ούτε για προβλήματα, ούτε για μελλοντικούς σχεδιασμούς. Βιώνουν εμπράκτως το διαρκές παρόν του εκκλησιολογικού χρόνου, χωρίς σχεδιασμούς για το αύριο. Και δεν παρέλειψαν να μνημονεύσουν την φιλευσπλαχνία και την αμέριστη αγάπη των ορθοδόξων Ελλήνων που γνώρισαν μέσα από την Ορθοδοξία, όπως αυτή εκφράσθηκε διά της Αδελφότητος Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής, που προσέφερε το ποσό των 7.380 ευρώ για την αγορά των πολυτίμων ειδών πρώτης ανάγκης στις δύσκολες συνθήκες διαβίωσής τους στα δάση. Τσεκούρια, μαχαίρια, λίμες για να ακονίζουν τα εργαλεία τους και μαγειρικά σκεύη ήταν αυτά που οι ίδιοι προέκριναν ως απαραίτητα. Με αυτό το ποσό καλύφθηκαν επίσης το ετήσιο μίσθωμα της μικρής οικίας που χρησιμοποιείται ως προσωρινός «Ναός» για τις λειτουργικές ανάγκες τους, καθώς και η μηναία οικονομική ενίσχυση του πεπαιδευμένου Εφημερίου, π. Σεργίου Mabelemo.
Με συγκίνηση θυμάμαι τις βαπτίσεις στις όχθες του γαλήνιου ποταμού Oubangui. Μία πιρόγα απετέλεσε την εξέδρα απ’ όπου τέλεσα τις βαπτίσεις των νεοφωτίστων, δοξολογώντας τον Πανάγαθο Θεό για την πρωτοχριστιανική εμπειρία που βίωνα.
Έξι μήνες αργότερα, ο Φιλεύσπλαχνος Θεός μίλησε στην καρδιά άγνωστης και σε μένα δωρήτριας και την ημέρα των Εισοδίων της Θεοτόκου, ημέρα της πρώτης επετείου της αρχιερατικής εκλογής μου, κατέθεσα με τρεμάμενα χέρια τον θεμέλιο λίθο του πρώτου Ορθοδόξου Ναού των Τιμίου Προδρόμου και Αγίου Νικολάου, για να καταστεί τηλαυγής πνευματικός φάρος που θα φωτίσει το βόρειο Κονγκό.
Στο Ορφανοτροφείο “Άγιος Ευστάθιος”
Οι βιοτικές ανάγκες, η ζωή, ο θάνατος, η χαρά, ο χορός και το τραγούδι είναι αλληλένδετα στην Αφρική. Οι κάτοικοί της γνωρίζουν να διαχειρίζονται τις εκ διαμέτρου αντίθετες καταστάσεις της καθημερινότητάς τους. Όταν όμως έχεις την ευθύνη μικρών ορφανών παιδιών, τα πράγματα γίνονται πιο σοβαρά. Στις παιδικές αυτές ψυχούλες η τροφή, τα ρούχα, τα παπούτσια, τα φάρμακα, τα σχολικά τετράδια, τα παιχνίδια είναι εξίσου σημαντικά, όσο και η χριστιανική κατάρτιση και η σωστή διαπαιδαγώγησή. Ως άγαμος κληρικός ομολογώ πως δεν γνώριζα ότι αναλαμβάνοντας την ευθύνη του Ορφανοτροφείου της Επισκοπής «Άγιος Ευστάθιος» θα γινόμουν ο πατέρας 25 αγοριών ηλικίας 5-17 ετών, που έχουν τις ίδιες ακριβώς ανάγκες, υλικές, ψυχικές και πνευματικές, με όλα τα άλλα παιδιά του κόσμου. Τώρα πια καταλαβαίνω πως πρέπει να γίνω παιδί με το μικρό παιδί και έφηβος δίπλα στον έφηβο, μα ταυτόχρονα να παραμείνω ποιμένας γι’ αυτά και υπεύθυνος συντονιστής και εργοδότης του δωδεκαμελούς προσωπικού που τα φροντίζει. Πέραν του ψυχικού σθένους, χρειάζονται οπωσδήποτε και χρήματα. Χρήματα για ρούχα, τρόφιμα, μισθούς, ασφαλιστικές εισφορές… Όμως και πάλι οι φιλάνθρωποι αδελφοί μας μέσα από την Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής ήλθαν ως συγκυρηναίοι, προσθέτοντας συνολικώς το ποσό των 8.000 ευρώ στα χρήματα που χρειάσθηκε αυτή η «φωλιά αγάπης» κατά τον παρελθόντα χρόνο.
Υλική και πνευματική αναδιοργάνωση
Μιλώντας – αναγκαστικά και άχαρα – για την εξεύρεση των αναγκαίων χρηματικών ποσών σε χρόνους δίσεκτους για την φιλτάτη πατρίδα μας, έγινε πλέον κατανοητό σε όλους εμάς εδώ, στο Κονγκό, ότι πρέπει να αναζητήσουμε πόρους μέσα στην ίδια τη χώρα. Και για να συμβεί τούτο πρέπει να γίνουν πολλές νομικής φύσεως ενέργειες, ατελείωτες και χρονοβόρες διαδικασίες για την διασφάλιση πηγών που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν την μελλοντική λειτουργία της Επισκοπής. Πάμπολλες οι πτήσεις προς την πρωτεύουσα Μπραζαβίλ για συναντήσεις με αρμοδίους, ποικίλα προσκόμματα, πολύπλοκες οι νομοθεσίες των πρώην γαλλικών αποικιών, απογοητεύσεις, εντάσεις…
Κι αφού νοερά βρισκόμαστε στην όμορφη πόλη του Μπραζαβίλ, αξίζει η αναφορά στο πρωτόγνωρο για τους πιστούς γεγονός του αγιασμού των υδάτων, κατά την ημέρα των Θεοφανείων, που πρώτη φορά τελέσθηκε φέτος διά της καταδύσεως του Τιμίου Σταυρού στα ορμητικά νερά του ποταμού Κονγκό.
Είναι πολλά ακόμη τα γεγονότα, οι αγωνίες και οι χαρές που έλαβαν χώρα κατά το παρελθόν έτος. Η διαρκής κατάρτιση των ιερέων, η εξεύρεση υγιών πνευματικώς υποψηφίων κληρικών, η ποιμαντική και διοικητική ανασυγκρότηση των εννέα Ενοριών, η αναδιοργάνωση του Ραδιοφωνικού Σταθμού “Φωνή της Ορθοδοξίας”, η εύρυθμη και σύννομη λειτουργία των ορθοδόξων εκπαιδευτηρίων μας με τους 289 μαθητές και τους 26 εκπαιδευτικούς, το σημαντικότατο για τη ενεργοποίηση της νεολαίας «1ο Συνέδριο Ορθοδόξων Νέων», η συνδρομή των εμπεριστάτων, τα ανείπωτα συναισθήματα κατά την πρώτη χειροτονία που τέλεσα του π. Παύλου Diafouka.
Πρόσφατο γεγονός η ποιμαντική επίσκεψη στη Γκαμπόν. Η Ορθοδοξία ξεκινά, χάριτι Θεού, τα πρώτα βήματά της και εκεί. Χρειάζονται πολλά: ο πρώτος ορθόδοξος Ναός, ο πρώτος γκαμπονέζος κληρικός, η συγκρότηση της πρώτης κοινότητας…
Η ιστορία δεν είναι τίποτα περισσότερο από μία αλληλουχία γεγονότων. Η ιστορία της τοπικής Εκκλησίας του Κονγκό ξεκίνησε μόλις προ 30ετίας. Ο πρώτος ορθόδοξος κονγκολέζος και μετέπειτα πρώτος ιερέας, ο μακαριστός Floribert Tchizibou, έριξε το σπόρο της Ορθοδοξίας. Ζουν ακόμη οι πιστοί που έλαβαν το βάπτισμα από τα χέρια του. Ο Σεβ. Μητροπολίτης πρώην Κεντρώας Αφρικής, νυν Πενταπόλεως κ. Ιγνάτιος, με πρωτεργάτη του τον π. Θεολόγο Χρυσανθακόπουλο, που περάτωσε καλλικάρπως την ιεραποστολική του διακονία σε τούτη τη γωνιά της αφρικανικής γης, έδωσαν ώθηση μεγάλη στην προαγωγή της τοπικής Εκκλησίας. Και ο πολύπειρος ιεραπόστολος της Αφρικής, ο Πατριάρχης της Αφρικής, ο Πατέρας, Διδάσκαλος και Ευεργέτης μου Μακαριώτατος κ.κ. Θεόδωρος Β’ με την ομόφωνη απόφαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του παλαίφατου Πατριαρχείου μας, έκριναν ότι τούτη η Εκκλησία ωρίμασε πνευματικά για να καταστεί πλέον Επισκοπή και να αποκτήσει τον πρώτο δικό της Ποιμενάρχη.
Όταν με ρωτούσαν σα μικρό παιδί «τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις;», απαντούσα «ιερέας». Αυτό όμως, που ποτέ δεν είχα φαντασθεί, ήταν η σταυροαναστάσιμη αρχιερατική διακονία στον αφρικανικό Ισημερινό και οι συγκλονιστικές εμπειρίες που η διακονία αυτή εμπεριέχει!
Ο Μπραζαβίλ & Γκαμπόν Παντελεήμων
Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής, το ορφανοτροφείο μας στο Dolisie περιμένει την αγάπη σας για να μπορέσει να συνεχίσει τη λειτουργία του. Στηρίξτε κι εσείς την περίθαλψη των ορφανών, κάνοντας μια δωρεά σήμερα.
